Met de aankoop zou Amsterdam een meerderheidsbelang in de luchthaven krijgen van bijna 51 procent. De gemeente bezit nu al 21,8 procent van de aandelen. Amsterdam is bereid 200 miljoen euro te betalen voor het aandelenpakket. Met het voorstel wil de gemeente tegemoet komen aan de wens van minister Zalm (Financiën) de aandelen van het Rijk te verkopen. Dat overheidsbelang is nu 49 procent.De transactie zou met gesloten beurzen moeten plaatsvinden. Amsterdam zou bij een beursgang van Schiphol recht hebben op 200 miljoen euro aan superdividend. Dat bedrag kan bij een aandelenkoop worden verrekend.

„Met deze suggestie hopen we uit de patstelling te komen”, aldus Asscher in een toelichting. „Zalm kan cashen en is van zijn aandelen af, en Amsterdam heeft meer grip op de onderneming”. De hoofdstad wordt hierbij ook niet gehinderd door het probleem van de ’dubbele petten’, stelt de bestuurder, omdat de wetgeving en handhaving onder verantwoordelijkheid van het Rijk valt.

Het Amsterdamse stadsbestuur vindt het van groot belang dat de aandelen van de luchthaven in overheidshanden blijven. „Het lange termijn mainportbelang gaat boven het belang op korte termijn van winstmaximalisatie”, aldus Asscher.

Bij het streven naar winst zou Schiphol bijvoorbeeld kunnen kiezen voor een forse uitbreiding van chartervluchten, terwijl het vliegveld volgens de wethouder gebaat is bij de ’hubfunctie’. Asscher: „Dat is van strategisch belang voor het vestigingsklimaat en de positie van ons land in het sterk concurrerende Europese speelveld”. Die hubfunctie is verantwoordelijk voor meer dan 250 directe verbindingen in de wereld, aldus de wethouder.

Eerstverantwoordelijke minister Gerrit Zalm van Financiën wil niet direct reageren op het idee. Er zijn volgens zijn woordvoerder gesprekken met Amsterdam nog voor de zomervakantie voorzien, na het debat in de Eerste Kamer over de privatisering van Schiphol.

De VVD–bewindsman, die over de staatsdeelnemingen gaat, staat echter bekend als een groot voorstander van spreiding van aandelen en zijn streven om de rollen van de overheid als toezichthouder en aandeelhouder te „ontrafelen”.

De Tweede Kamer heeft intussen adviesbureau Ecorys opdracht gegeven om de potentiële ontwikkelingswaarde van de luchthaven te onderzoeken. Een Kamermeerderheid heeft daarop aangedrongen, mede op initiatief van PvdA’er Adri Duivesteijn, sinds woensdag Kamerlid–af. Volgens hem vertegenwoordigt Schiphol een grotere waarde, vanwege de gronden die in eigendom zijn van de luchthaven, dan via de beurs kan worden geïncasseerd. Half juni zijn de resultaten van het onderzoek beschikbaar.