Destijds had ik niet kunnen vermoeden dat deze mogelijkheid er, in elk geval technisch gezien, zo snel zou komen. Met het verbod van de toezichthouder in mededingingsland om kerktelefoon onder de normale prijs aan te bieden, zijn kerkgenootschappen op zoek gegaan naar alternatieven voor de traditionele kerktelefoon. Bandjes

Zo gaat dat wel vaker: een technisch of economisch probleem leidt tot de ontwikkeling van iets nieuws, innovatie. Heel wat kerkgenootschappen hebben ervoor gekozen de diensten voortaan uit te zenden via het internet.

Het uitzenden van preken en diensten via het world wide web is in orthodoxe kerken (nog) een heel gevoelig onderwerp. De een ziet het als een louter technische kwestie. Zoals men vroeger van zelfs de meest orthodoxe predikanten cassettebandjes kon bestellen (voor sommige uitgevers een commerciële aangelegenheid), kan men de preken nu van internet halen. Bovendien is het internet dé mogelijkheid om vanuit het evangelisatieperspectief een groot bereik te creëren.

Anderen zien een principieel onderscheid tussen bandjes en internet, te vergelijken met de discussie over radio en televisie. „Er stroomt geen schoon water door een modderige goot.” Bovendien werkt het laagdrempelig ten aanzien van het in huis halen van de techniek.

Ik wil niet verhullen te behoren tot de groep voorstanders. Ik vind het zelfs een van de belangrijkste zegeningen van het internet. Niet alleen vanuit het evangelisatieperspectief, maar ook voor het persoonlijk gebruik. Het is werkelijk een zegen om thuis of in het buitenland een dienst ’live’ te kunnen volgen.

Koffiezetten

Desalniettemin moet er ook een open oog voor de schaduwkanten zijn. Het via internet kunnen beluisteren van de dienst mag geen vrijbrief worden voor het wegblijven uit de kerk. Bovendien moet worden gewaakt voor een vorm van consumentisme ofwel shopgedrag op het web.

Al te gemakkelijk kan van de ene kerkelijke gemeente naar de andere gemeente worden gesurft. Staat predikant X ons niet aan, dan onderbreken we de dienst en proberen het eens bij Y of Z. Is het geluid niet van de hoogste kwaliteit, dan zappen we verder naar een andere dienst.

Niet interessante onderdelen - zoals de samenzang - spoelen we gewoon even door. En wat te doen tijdens het gebed? Een mooi moment om de kamer even op te ruimen of koffie te zetten? En nu we toch op zondag op het internet zitten, kunnen we ook wel even naar andere verantwoorde sites kijken.

De bekende auteur R. Erskine schrijft dat Gods Geest onmogelijk kan werken als het persoonlijk lezen in de Schrift niet gepaard gaat met een ernstig en vurig gebed. Dat geldt anno 2006 nog steeds, ook ten aanzien van internetdiensten. Persoonlijke gedragscodes zijn daarom nodig.

De auteur is hoogleraar arbeidsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen en plaatsvervangend raadsheer bij het gerechtshof Leeuwarden.