Ongelukkig zijn in je geest heeft alles te maken met ongelukkig zijn in of met je lichaam, is mijn ervaring als lichaamsgericht therapeut voor mensen die zich niet happy in hun lichaam voelen. Ongelukkig zijn wordt vaak gekoppeld aan jezelf te dik of te lelijk vinden, maar dat is meestal niet waar het echt om gaat.

Iemand keurt zichzelf af omdat hij of zij bijvoorbeeld met het idee is opgegroeid dat lichamelijk genot verboden is. Een andere reden kan zijn dat er dingen in de jeugd gebeurd zijn -bijvoorbeeld incest of andere vervelende lichamelijke ervaringen- waardoor het lichamelijk genieten ver is weggestopt.

In veel religieuze stromingen bestaat een verbod op het lichamelijk genieten. Daardoor vervreemden veel mensen van hun lichaam en daardoor ook van zichzelf. In de kerk waar ik van ben, kon niet wennen aan de afwijzing van het lichaam, een prachtige schepping van God.

Toen ik geneeskunde studeerde, was ik voortdurend vol verbazing over dit prachtige wonder, hoe ongelooflijk ingenieus het lichaam in elkaar steekt. Dit moest van een intelligentie komen die vele malen groter is dan de evolutie van het leven zelf. En ik geloof hier nog steeds in. Dit lichaam met die miljarden zintuigcellen, waarin ieder orgaan ’weet’ wat het doen moet en waarin onze geest verankerd ligt, kan nergens anders vandaan komen dan van een zeer intelligente scheppende kracht, van God.

Juist waarderen
Dit vraagt niet om afwijzing maar juist om waardering en gebruik van de zintuigen. En in de zintuigen ligt juist het genieten van alles wat die zintuigen prikkelt. Er zijn zeer veel teksten in de Bijbel te vinden waar gevraagd wordt om een goed onderhoud van het lichaam, waar bijvoorbeeld voedingsregels en rituelen worden beschreven, om goed voor het lichaam te zorgen. „Een gezonde geest in een gezond lichaam” wordt gelukkig op heel wat plaatsen in de Bijbel verkondigd.

Wat weerhoudt ons er dan van om juist vanuit een religieuze beleving van alles wat het lichaam biedt, te genieten? De Bijbel waarschuwt ons voor de verleiding om ons te verliezen in het lichamelijk (of aards) genot, maar dit wil niet zeggen dat we het lichaam dan maar bij voorbaat moeten afwijzen. Dat is wat helaas in veel religies gebeurt, waardoor men ver van het lichaam, maar ook van zichzelf (of bijvoorbeeld van het vrouwzijn) komt af te staan. Als je je eigen lichaam en ieder lichamelijk plezier daarin afwijst, kun je daar zwaar depressief van worden. Zeker wanneer je toevallig geen liefhebbende partner hebt, die op belangrijke momenten tegen je zegt dat je de moeite waard bent.

De zintuigen in het lichaam hebben we gekregen om pijn én genot te ervaren. Sluit je het genot uit, dan blijft er alleen nog pijn over - en daar word je niet gelukkig van.

Accepteren
In mijn huidige praktijk kom ik mensen tegen die vanuit hun religieuze beleving een slecht contact met hun lichaam hebben. Het is mijn stellige overtuiging dat iemand niet gelukkig kan zijn zolang het eigen lichaam niet als prettig en waardevol geaccepteerd wordt.

De aarde en ons lichaam zijn de basis van ons bestaan. Als we die basis ontkennen, hebben we geen fundament om ons leven op te bouwen. Als we het aardse en lichamelijke genot uitsluitend verheerlijken, zijn we ook verkeerd bezig en zouden we de goddelijke intelligentie die achter het aardse leven schuilgaat, vergeten.

Uitnodiging
Deze tekst is een uitnodiging aan de leiders van de religieuze gemeenten, de predikanten, dominees en ouderlingen, maar eigenlijk aan alle mensen die in God geloven, om het goddelijke in Gods schepping te zien. Dankbaarheid is hier het sleutelwoord. Dankbaar voor dat ongelooflijke cadeau dat ons lichaam is met al die zintuigen, waarmee we kunnen genieten van de bloesem aan de bomen, de prachtigste muziek, de heerlijkste appeltaart. Zintuigen waarmee we kunnen genieten van alles wat God geschapen heeft.

Je zou zelfs kunnen zeggen dat ons genieten tevens onze dankbaarheid aan God is dat we mogen bestaan. Stel je voor dat je een heerlijke appeltaart gebakken hebt voor je gasten en ze zouden zeggen: „Nee, ik wil geen appeltaart, want die is vies.” Hoe zal God Zich dan voelen over Zijn schepping als niemand ervan geniet, maar het leven en het lichaam afwijst?

Daarom wil ik aangeven dat het waarderen van het lichaam niet slecht is, maar dat juist via die weg de dankbaarheid aan God getoond kan worden. Waardering van het eigen lichaam en alles wat de aarde biedt, is de basis van jezelf gelukkig voelen.

Ontkenning van die basis kan tot gevoelens van minderwaardigheid, onzekerheid en depressie leiden. En nogmaals: Het is natuurlijk niet de bedoeling dat men zich verliest in de materie en het lichamelijke, en dit gaat aanbidden als de uiteindelijke waarheid. Men zal zich als gelovige voortdurend bewust dienen te zijn van het feit dat de schepping geschapen is door God. Een onafgebroken waardering en ontzag voor die schepping is daarom zeer op zijn plaats.

Ja
Zo kun je je als gelovige iedere dag afvragen: Ben ik vandaag dankbaar geweest voor Gods schepping? Heb ik mijn lichaam (al is het maar voor een deel) gewaardeerd? Heb ik mijn zintuigen bewust gebruikt? Als het antwoord „nee” is, dan kan iemand hierin zichzelf nog ontwikkelen. In mijn praktijk ben ik voortdurend bezig om een „ja” voor het leven te laten ontstaan en mensen hiervan bewust te maken. En dit is niet alleen een „ja” voor eigenliefde, maar op de belangrijkste plaats een „ja” voor Gods schepping en Gods liefde.

De auteur is lichaamsgericht therapeut.