Deze praktijken zijn al vele jaren aan de gang en leiden soms weer tot achterlating van Somalische kinderen in Somalië als zij niet meer bruikbaar zijn of voor problemen zorgen. De afgelopen vijf jaar meldden zich 25 Somalische jongeren die weer terug naar Nederland wilden.Dat schrijven de ministers Bot (Buitenlandse Zaken), Donner (Justitie), Verdonk (Vreemdelingenzaken), Pechtold (Bestuurlijke Vernieuwing) en staatssecretaris Van Hoof (Sociale Zaken) woensdag aan de Tweede Kamer. Die had eerder in een spoeddebat nadere opheldering geëist, omdat zij bezorgd is over mogelijke uitbuiting van de kinderen en fraude met de kinderbijslag en uitkeringen. Deze twee zaken lijken overigens mee te vallen, voor zover is te achterhalen.

Uit de informatie doemt een beeld op van „zeer goed georganiseerde” netwerken van etnische Somaliërs in Europese landen. Daarbij zijn vier methodes in zwang, onder meer door look–alikes en door teveel kinderen op te geven voor gezinshereniging. Deze laatste methode zakte sinds 2000 fors in door nieuwe DNA–technieken. De smokkel vanuit het Afrikaanse land kost tussen de 3000 en 15.000 Amerikaanse dollars. Families of clans regelen en betalen de al dan niet tijdelijke verblijven voor hun leden.

Zo wonen kinderen vaak jarenlang bij hun oom en tante, zogenaamd als hun eigen kinderen. Dat is vaker gebruik in de Somalische cultuur, vooral om lastige kinderen bij te sturen. Het verblijf in Nederland is bedoeld om onderwijs en een beter leven te kunnen krijgen en de familie geld te sturen. Voor zover het kabinet bekend krijgt slechts een klein deel te maken met mishandeling of uitbuiting, bijvoorbeeld als hulp in de huishouding.

Soms worden Somalische kinderen, veelal jongens, tegen hun zin naar hun herkomstland teruggestuurd. Zij zijn bijvoorbeeld te westers geworden, dreigen te ontsporen of zijn verslaafd geraakt. Opvang is er vrijwel altijd, omdat de clan zich daar verantwoordelijk voor voelt. De Kamer maakte zich daar zorgen over en wil dat de ambassade speciale aandacht voor hen heeft.

Zo zouden zij altijd toegang moeten krijgen tot de ambassade in Addis Abeba, ook al zijn hun papieren afgepakt. De ministers zeggen dat dit al gebeurt en stellen dat een nieuwe instructie om hun identiteit vast te stellen en hun terugkeer te bekijken, uitkomst biedt.