„Er zijn geen geschreven archieven van die cultuur, zoals dat met veel oorspronkelijke indianenstammen het geval was. Wij weten niet eens of zij schrift kenden en wij weten zelfs niet hoe de stam heette. Toch hebben zich hier, bij wat nu de Cahokia Mounds wordt genoemd, rond het jaar 1200 niet minder dan 20.000 mensen geconcentreerd. Dat is meer dan in het Londen van die dagen”, aldus historicus Jack Weatherford, specialist in de geschiedenis van de oorspronkelijke bewoners van Amerika.

De Cahokia Mounds liggen in Illinois aan de overkant van St.-Louis aan de oever van de Mississippi. Die kun je zien stromen vanaf Monks Mound, een grote heuvel die later werd genoemd naar Franse monniken die vlak bij deze gigantische aarden constructie in de 18e eeuw een vestiging creëerden. Monks Mound was waarschijnlijk woonplaats van het stamhoofd en plaats voor de allerheiligste rituelen van de onbekende stam. Dit concludeert men uit opgravingen in en rond het complex. Monks Mound is in massa en omvang te vergelijken met Egyptische piramiden. Het zou eeuwenlang het grootste menselijke bouwwerk in Noord-Amerika blijven, totdat er in de 20e eeuw gigantische dammen en wolkenkrabbers gebouwd zouden worden. Er hebben waarschijnlijk 120 aarden heuvels tot het complex behoord. Daarvan heeft men er 109 kunnen lokaliseren, maar concreet zijn er maar een paar behouden gebleven.

Huizen- en landbouw eisten in latere eeuwen hun tol en Cahokia Mounds zoals het er nu uitziet dankt z’n bestaan alleen aan het feit dat het weggedrukt ligt tussen een paar kleine, onbelangrijke vestigingen. „Hadden de kolonisten St.-Louis aan deze kant van de Mississippi gesticht, dan hadden wij nooit meer iets van Cahokia Mounds teruggevonden”, zo meent Weatherford. De kunstmatige heuvels doen sterk denken aan piramiden en aan de tempelheuvels die men van de Centraal- en Zuid-Amerikaanse cultuur kent. Zijn de ”Mississippians”, zoals men de bewoners gemakshalve heeft genoemd, daarvandaan gekomen? Waarschijnlijk niet. Men gaat ervan uit dat hun wortels in Noord-Azië lagen, zoals dat ook bij tal van andere indianenstammen het geval was.

„Wij denken over het algemeen dat de eerste kolonisten -voornamelijk Europeanen- hun maatschappij in de nieuwe wereld volgens oude bekende patronen opbouwden. Maar wat wij hier rond Cahokia Mounds vinden, doet vermoeden dat zij die eigen patronen mengden met wat zij hier in Amerika aan cultuur en structuur aantroffen. De kolonisten stichtten St.-Louis op het punt waar de rivieren de Illinois en de Missouri in de Mississippi stroomden. Een kruispunt van de noord-zuidroute over water en de grote zijwegen naar het westen (Missouri) en het oosten (Illinois). Precies de plaats waar de Mississippians hun centrum creëerden”, aldus antropoloog Paul Bohannan. Handel over grote afstanden, visvangst, jacht en landbouw waren allemaal al bekend bij de Mississippians, lang voordat de kolonisten dat overnamen.

De naam ”Cahokia” komt van de indianenstam die in het gebied leefde toen de Fransen zich in de 17e eeuw in het gebied vestigden. Hoe de oorspronkelijke bewoners heetten, heeft men tot nu toe niet weten te achterhalen. Volgens wat er tot nu toe bekend is -en die kennis komt zoals gezegd voornamelijk van opgravingen in en rond Cahokia Mounds- werd de vestiging tussen 600 en 800 van onze jaartelling gesticht. Rond wat nu Cahokia Mounds is, ontwikkelde zich een centrale stad inclusief voorsteden tot aan de andere kant van de Mississippi. Een van die voorsteden lag op de plaats waar later St.-Louis zou worden gesticht. Tussen 1200 en 1250 beleefde de cultuur van de Mississippians duidelijk haar bloeiperiode. Er leefden toen 20.000 bewoners op dit handelskruispunt en centrum van agrarische economie. Daarna ging het duidelijk bergafwaarts.

„Wij zien aan gebitten die in grafheuvels werden gevonden dat de latere generaties fysiek degenereerden; waardoor weten wij niet. Overbevolking misschien, doordat men met te veel mensen op elkaar gepakt zat. Inteelt, wie zal het zeggen. Toen in Europa de Renaissance opkwam, begon hier de cultuur van de Mississippians te verdwijnen”, aldus Weatherford. Niemand weet of de stam uiteindelijk is weggetrokken of is uitgestorven. Het gebrek aan kennis over de indianencultuur van Amerika en vooral over de geschiedenis van deze cultuur -of beter gezegd: culturen- was en is nog steeds enorm. De Franse historicus (en politicus) Alexis de Tocqueville schreef in de 19e eeuw in zijn beroemde ”Democratie in Amerika” dat het nieuwe werelddeel oorspronkelijk bewoond werd door rondzwervende indianenstammen. „Cahokia toont aan dat hij ernaast zat. Eerlijk gezegd beginnen wij nu pas enig inzicht te krijgen in die oude cultuur”, zo meent Weatherford.

Ook wetenschappelijk kenden de Mississippians een opmerkelijk niveau. Zij hadden bijvoorbeeld hun ”Woodhenge”, genoemd naar het bekende Britse Stonehenge maar in dit geval van hout - vandaar Woodhedge. Het betreft een systeem om de loop van zon en sterren te volgen en belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis van de stam te kunnen vastleggen. Dit systeem werd in 1960 ontdekt bij graafwerkzaamheden voor de aanleg van een weg die dwars door het Cahokia-complex loopt. De Mississippians beschikten verder over een goed ontwikkelde landbouw. Zij verbouwden graan en verschillende groenten en vruchten. Hun dieet werd aangevuld met vis uit de Mississippi en vlees van de jacht.

Voorwerpen die men bij opgravingen heeft gevonden maken ten slotte duidelijk dat de Mississippians handel dreven met indianen in het huidige Mexico. „De Mississippians waren geen wilden die leefden van de jacht op bizons, zoals het zo vaak in populaire geschriften wordt voorgesteld. Ze hadden een ontwikkelde cultuur met eigen gebruiken en rituelen, waarvoor Monks Mound waarschijnlijk het centrum was. Er wordt wel eens gesuggereerd dat zij ook mensenoffers brachten, maar bij de opgravingen hebben wij niets gevonden dat daarop wijst. Alles wijst eerder op een vreedzame agrarische cultuur met belangrijke handelsactiviteiten. Veel mensen denken dat met de kolonisten de dageraad van de beschaving aanbrak voor Amerika. Maar Cahokia Mounds toont aan dat dat een grote vergissing is”, aldus Paul Bohannan.