De invoering van de wet per 1 april 2002 heeft gezorgd voor een mentaliteitsverandering, aldus de bewindsman donderdag in zijn rapportage. Werknemers worden door deze wet verplicht hun best te doen om na ziekte zo snel mogelijk weer aan het werk te gaan. Werkgevers moeten hen daarbij helpen.Uit onderzoek blijkt dat het ziekteverzuim onder de circa 7 miljoen werknemers is gedaald van 5,3 procent in 2002 naar 4,6 procent in 2004. Het aantal WAO-aanvragen is in die jaren ook afgenomen, en wel van circa 80.000 tot ongeveer 48.000. Cijfers over het ziekteverzuim in 2005 en 2006 heeft De Geus nog niet, maar hij gaat ervan uit dat de daling zich doorzet.

De minister verwacht nog resultaten van maatregelen die zijn genomen naast de Wet verbetering poortwachter. Zo moeten werkgevers sinds 2004 het loon van zieke werknemers twee jaar lang doorbetalen in plaats van één jaar, is de (her)keuring op arbeidsongeschiktheid aangescherpt en geldt sinds dit jaar een nieuw, strenger WAO-stelsel: WIA.

„Er is echt sprake van een verandering op de werkvloer. Werkgevers en werknemers gaan met elkaar aan de slag. Werkgevers hebben er ook baat bij om mensen aan het werk te helpen”, stelt De Geus.

Hij ziet het niet gebeuren dat ziek personeel nu aan het werk wordt gejaagd en heeft juist een positief gevoel over de huidige tendens. Volgens hem wordt er meer gekeken naar wat mensen nog wel kunnen dan naar hun beperkingen.

Voor vakcentrale FNV zijn de cijfers het bewijs dat werkgevers en werknemers heel goed zelf het ziekteverzuim kunnen terugdringen. Vicevoorzitter T. Heerts verwacht evenals De Geus dat de verlenging van de periode waarin bedrijven zieke werknemers moeten doorbetalen, voor een verdere afname van het verzuim zal zorgen. „Hoe langer de periode van verplichting, hoe minder verzuim. Misschien moeten we naar een nog langere periode van verplichte loondoorbetaling, bijvoorbeeld van drie jaar.”

Volgens minister De Geus kan door de Wet verbetering poortwachter ook beter worden gecontroleerd of werkgevers hun zieke werknemer voldoende helpen. Zodra uitkeringsinstituut UWV constateert dat de baas te weinig heeft gedaan, kan deze worden verplicht het salaris maximaal een jaar langer door te betalen.

„En 40 procent van de werkgevers die hierover een brief van UWV krijgt, laat niks meer van zich horen”, aldus De Geus. Hij constateert dat in veel van deze gevallen alsnog met de werknemer een oplossing wordt gevonden om aan de slag te komen.

Werknemers die niet meewerken aan hun re-integratie, kunnen worden geconfronteerd met stopzetting van hun loondoorbetaling of ontslag.