„Verdonk hangt weer motie van afkeuring boven hoofd"
DEN HAAG (ANP) – Minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) hangt opnieuw een motie van afkeuring boven het hoofd. De SP–fractie in de Tweede Kamer kondigde de vertrouwensvraag dinsdag alvast aan in een vervolgdebat over de omstreden gesprekken van Syrische ambtenaren met uit te zetten Syriërs. Het debat gaat volgende week verder.
Verdonk verweet twee leidinggevenden bij de Immigratie– en Naturalisatiedienst (IND) dat zij haar niet tijdig hadden ingelicht over de gang van zaken. Dat gebeurde volgens haar niet uit kwade opzet, maar omdat zij „politieke sensitiviteit" misten. Het tweetal is binnen de IND overgeplaatst.Verdonk zei wel dat zijzelf politiek verantwoordelijk is voor het doen en laten van de IND en dat ze de Kamer naar eer en geweten heeft geïnformeerd. Kamerlid De Vries (PvdA) vindt dat de minister er alles aan moet doen om de Kamer naar juistheid te informeren. Die indruk had hij niet.
SP–Kamerlid De Wit sprak van een „buitengewoon ernstige kwestie" maar wil eerst nog een vertrouwelijk overleg afwachten over een vermiste vader en zoon na terugkeer in Syrië. Als Verdonk geen goed verhaal heeft, dient De Wit de motie in. De Wit was na het overleg dinsdag al niet tevreden met de uitleg van de minister. De Wit kan steun verwachten van GroenLinks. De PvdA en de ChristenUnie overwegen de motie ook te steunen.
Eerder kreeg Verdonk zo’n motie aan haar broek bij de affaire–Congo, ook al had zij haar excuses aangeboden. De IND had toen in een aantal gevallen ten onrechte aan Congo en 31 andere landen gemeld dat het om ex–asielzoekers ging. Dat kan de betrokkenen na terugkeer in gevaar brengen en het druist tegen internationale verdragen in.
Een oppositie van PvdA, SP, GroenLinks, ChristenUnie en de Groep Lazrak steunde destijds de motie (62 zetels). Die was Verdonk „niet in de kouwe kleren gaan zitten", zei ze toen na afloop. Net als dinsdag zei ze toen ook dat een minister niet moet aftreden, maar juist moet optreden.
Dinsdag tekende zich opnieuw een brede onvrede af in de Tweede Kamer, die boos is dat zo kort na de kwestie–Congo opnieuw asielgegevens bij een herkomstland bekend zijn geraakt. „Verdonk heeft geen zicht de op ernst van de situatie", aldus De Wit. Hij noemt de affaire erger dan Congo. Net als De Vries (PvdA) vindt hij dit niet getuigen van politiek gevoel bij de minister zelf. De Vries meent dat Verdonk van Congo had moeten leren.
Syrië staat te boek als een gevaarlijk land, waar het al strafbaar is om illegaal de grens over te gaan. Met name de SP en GroenLinks waren woest op Verdonk en kondigden aan dat zij het vertrouwen zullen opzeggen als „zij niet met een goed verhaal komt."
Verdonk wil de Syriërs gedwongen terugsturen naar hun herkomstland, omdat zij niet vrijwillig weggaan. Om dit mogelijk te maken, nodigde de IND 181 Syriërs uit voor een gesprek met de Syrische delegatie om hun identiteit te kunnen vaststellen. Zulke presentaties gebeuren vaker met landen, waarbij alles gevraagd mag worden. Betrokkenen hoeven echter niet altijd te antwoorden.
In de gesprekken hebben de Syriërs soms meer informatie gegeven dan nodig was, onder meer over hun asielachtergrond, aangezien zij niet wisten dat zij daarop niet hoefden te antwoorden. Ook mocht de IND er na dertien gesprekken niet meer bij zijn. De Tweede Kamer is het daar volstrekt niet mee eens.
Verdonk stelde verder dat de gemaakte fouten geen gevolgen hebben voor de betrokken Syriërs. De meeste partijen begrepen niet dat ze dat zo stellig kan beweren. De bewindsvrouw wil de uitzetting, die tijdelijk is opgeschort, hervatten.
Het CDA vindt het slim om deze specifieke groep mensen „een vorm van aandacht" te geven, zodat zij in noodgevallen contact kunnen opnemen met de Nederlandse ambassade in Syrië. De ChristenUnie, die al twee jaar pleit voor het steekproefsgewijs volgen van teruggestuurde ex–asielzoekers, ziet daarin een teken dat het CDA toch ook bang en ongerust is.