De Stelling van Amsterdam, droogmakerij De Beemster, het Rietveld Schröderhuis in Utrecht, het Woudagemaal in Lemmer, de molens van Kinderdijk en het voormalige eiland Schokland - dat zijn ze. Zes keer de trots van Nederland.Eigenlijk zijn het er zeven. Willemstad, de hoofdstad van het Antilliaanse eiland Curaçao, staat ook op de Werelderfgoedlijst. Toch ook een beetje Nederland.

Werelderfgoed is de naam van zaken op deze wereld die van „uitzonderlijke universele waarde” worden beschouwd voor de mensheid. Deze zaken staan vermeld op de Lijst van het Werelderfgoed van Unesco om te worden beschermd, zodat toekomstige generaties er ook van kunnen genieten. Er zijn 812 ”sites” ingeschreven, waarvan er 6 zich in Nederland bevinden.

„Vraag een Nederlander naar Werelderfgoed en hij noemt één of twee locaties in het buitenland”, meent staatssecretaris Van der Laan van Cultuur. „Dat moet anders. Ieder kind van zeg twaalf jaar moet ze alle zes zo kunnen noemen.”

De Nederlandse locaties moeten meer zichtbaar worden. Daarom lanceerde Van der Laan gistermiddag in de voormalige hervormde kerk op Schokland een internetsite en deelde ze plaquettes uit waarmee het Werelderfgoed herkenbaar wordt.

Want het erfgoed is razend actueel. „De Beemster en het Woudagemaal tonen de Nederlandse strijd tegen het water. Schokland is het New Orleans van Nederland.”

Eeuwenlang lag Schokland als een kwetsbare veenbult in de vaak woeste Zuiderzee. Die zee kon behoorlijk spoken en sloeg daarbij regelmatig stukken van het eiland weg.

Schokland telde drie dorpjes. Het noordelijkste dorp heette Emmeloord en hoorde bij het gewest Holland. Naar dit dorp is de huidige plaats Emmeloord genoemd.

Op het zuidelijke deel lagen twee dorpjes: Middelbuurt en Zuidert (Zuiderbuurt). Deze twee dorpjes hoorden bij Overijssel en werden Ens genoemd.

In godsdienstig opzicht was Schokland sterk verdeeld. Emmeloord was haast volledig rooms-katholiek, terwijl de twee dorpjes van Ens in meerderheid Nederlands Hervormd waren. In 1859 verdwenen de laatste families van het eiland. De regering vond bewoning niet langer verantwoord.

Sinds het droogvallen van de Noordoostpolder in 1942 ligt Schokland als een onregelmatig gevormde bult te midden van kaarsrechte landerijen. En als een herinnering die bezoekers leert dat zelfs dit op het oog zo nieuwe land een roerige geschiedenis kent.

Vrijwilligers houden die geschiedenis en het eiland zelf nauwgezet in leven. De plaatsing van Schokland op de Werelderfgoedlijst in 1995 was de kroon op hun werk.