Maar onder vrouwelijke politici is de slangenkuil niet minder aanwezig, blijkt uit de vorige week gepresenteerde interviewbundel ”Vrouwen op het Binnenhof” van oud-journalist Wouke van Scherrenburg.Een van de zestien geïnterviewden is PvdA-Kamerlid Dijksma. Ze had het maar zwaar toen ze in 1994, jong en fris, als politicus begon. Sommige mannelijke fractiegenoten hadden de ontgroening van de nieuwe Kamerleden -lees: de vrouwen- tot hoogste doel verheven. Flauwe grappen over vrouwen, dat soort werk.

Maar Dijksma kreeg de grootste sneer van een vrouw: Netelenbos, die als staatssecretaris van Onderwijs fors wilde bezuinigen. Dijksma: „Den Haag Vandaag vroeg mij om een reactie voor de camera, maar Netelenbos, die vermoedde dat ik tegen die bezuinigingen was, kwam juist op dat moment voorbij, trok me weg bij de camera en riep tegen de journalisten: Durven jullie wel, zo’n nieuw meisje!”

Eén haal van een partijgenote en de reputatie van Dijksma, dapper en strijdvaardig, was verwoest. Naar eigen zeggen heeft het haar jaren gekost om dat incident te boven te komen. „Want de pers papegaait elkaar na en de magie van Sharon Dijksma was verbroken.”

Uiterlijk

Grote afwezige in het boek van Van Scherrenburg is VVD-Kamerlid Hirsi Ali. Ze wordt in het boek wel regelmatig genoemd. Veel van de geïnterviewde dames reageren op haar spraakmakende optreden. Zo zegt PvdA-Kamerlid Arib dat het haar „kwaad” maakt dat het er vaak op lijkt dat alleen een politica als Hirsi Ali vecht voor de situatie van allochtone vrouwen. Tegelijkertijd uit zij, met een aantal andere vrouwelijke Kamerleden, bewondering voor de hartstochtelijk werkwijze van het VVD-Kamerlid. Mevrouw Van Miltenburg (VVD) maakt er wel een kanttekening bij: „Als we allemaal zo emotioneel zouden reageren, worden het hier Italiaanse toestanden.”

Hoe het ook zij, een interview met Hirsi Ali vinden we in het boek niet. En dat terwijl zij momenteel veruit de bekendste vrouw aan het Binnenhof is. Juist over die faam van Hirsi Ali produceerde Trouwjournaliste Esther Hageman vorige week een interessant artikel. Was de Somalische vluchtelinge vijf jaar geleden bij het grote publiek nog volstrekt onbekend, op dit moment heeft zij in binnen- én buitenland een naam die klinkt als een klok.

Waar heeft het liberale Kamerlid die pijlsnelle opmars nu precies aan te danken? Niet in de laatste plaats aan haar fraaie uiterlijk, concludeert Hageman. Mooie mensen krijgen altijd meer voor elkaar en hebben sneller een aandachtig publiek.

Dat zij een zwarte huid heeft, werkt in zekere zin ook in haar voordeel. Juist daardoor kan zij gemakkelijk uiterst kritische uitspraken doen over allochtonen, zonder dat mensen snel de neiging hebben haar van discriminatie te beschuldigen.

Tegelijkertijd heeft haar huidskleur nadelen. „Turkse en Marokkaanse moslims hebben daardoor minder de neiging haar als één der hunnen te beschouwen”, aldus het artikel in Trouw.

Onthulling (I)

Het boek van Van Scherrenburg brengt trouwens een interessante onthulling. In een interview dat de schrijfster heeft met SP-Kamerlid mevrouw Vergeer komt een tv-documentaire over de SP uit 2003 ter sprake. Bij de kijkers bleef vooral één beeld hangen: dat waarin fractievoorzitter Marijnissen zijn collega Kant uitkaffert na een minder geslaagd optreden van haar in de Kamer.

Mensen onthielden dit tafereel, niet alleen vanwege de zwaar emotionele lading ervan, maar ook omdat het zo goed paste bij het beeld dat zij al van de SP hadden. Was dat niet de partij waarin de ex-maoïst Marijnissen op dictatoriale wijze de boel onder controle hield? En waarvan Kamerlid Piet de Ruiter nu al enige tijd ziek thuis zat, naar eigen zeggen mede door het botte gedrag van de partijleider?

Maar, arme bedrogen kijker, het was allemaal slechts in scène gezet, bekent Vergeer nu. „Ze hebben gewoon een toneelstukje zitten opvoeren. Je gelooft toch zelf niet dat Agnes zich zo zou laten uitfoeteren?”

Blijkbaar wilde de SP het beeld neerzetten van een ambitieuze, kritische fractie, waarvan de leden elkaar geen stroop om de mond smeren maar onverbloemd de waarheid zeggen. Het pakte geheel averechts uit. „Ontzettend stom”, erkent Vergeer nu.

Onthulling (II)
Frappant is dat bij de staatkundig gereformeerden precies het omgekeerde gebeurde. Ook zij werkten onlangs mee aan een uitgebreide tv-reportage. EO-redacteur Ton van der Ham volgde SGP-leider Van der Vlies maandenlang overal, tot in zijn huis in Maartensdijk toe.

Toen SGP’ers, halverwege de opnamen, merkten dat het thema vrouw een centrale rol in de reportage ging innemen, kregen zij spijt als haren op het hoofd. Waar waren ze aan begonnen? Zou dit hun imago als vrouwonvriendelijke partij voor de zoveelste keer bevestigen?

Maar ziedaar de verrassing. Een recordaantal mensen bekeek de uitzending. „En we hebben”, aldus een partijwoordvoerder, „nog nooit zo veel positieve reacties binnen gekregen als op deze reportage.”

Agenda

De Tweede Kamer heeft deze week voorjaarsreces.