Op dit moment laten scholen in steden waar veel achterstandsleerlingen zijn, niet iedereen meedoen met de Cito-toets. Veel leerlingen hebben een heel laag niveau en als ze aan de toets meedoen, haalt dat het gemiddelde van de school omlaag. In sommige wijken doet de helft van groep acht niet mee aan de toets. Gemiddeld doet in Amsterdam en Rotterdam een op de vijf scholieren niet mee.De fracties van CDA en PvdA in de Tweede Kamer willen daar een eind aan maken, zo bleek vrijdag. Ze vinden dat elk kind recht heeft op een toets aan het eind van groep acht. Minister Van der Hoeven van Onderwijs moet dat vastleggen in de wet.

CDA-Kamerlid De Vries vindt dat scholen die hun leerlingen een toets onthouden, niet alleen de ouders, maar ook de kinderen voor de gek houden. „Er is niks mis mee als een school minder scoort omdat er veel achterstandsleerlingen op zitten”, aldus de christendemocraat.

Een toets is ook van betekenis voor middelbare scholen. Zij plaatsen de leerlingen op grond van de uitslag in een bepaalde brugklas, zo motiveert De Vries. Scholen zeggen dat ze hun leerlingen soms niet mee laten doen aan een toets, omdat soms toch al duidelijk is dat ze naar het praktijkonderwijs of naar het laagste niveau in het vmbo gaan.

CDA-Kamerlid De Vries erkent dat dit gebeurt, maar volgens hem is het onmogelijk dat dit opgaat voor alle leerlingen die nu geen eindtoets maken.

PvdA-Kamerlid Hamer is het helemaal eens met De Vries. Zij strijdt in het parlement al langer voor een verplichte toetsing. „Ik ben blij dat het CDA nu ook ons standpunt deelt”, aldus Hamer.

CDA en PvdA vinden niet dat scholen verplicht zijn de Cito-toets af te nemen. „Scholen mogen zelf een keuze maken uit de soorten toetsen. Desnoods maken ze er zelf een. Voorwaarde is wel dat uit de uitslag moet blijken in welke schoolsoort van het voorgezet onderwijs de leerling kan starten”, aldus Hamer.

VVD-Kamerlid Balemans noemt het „bizar” dat scholen zwakke leerlingen niet aan de Cito-toets mee laten doen. Maar een toets is voor hem niet het einde van alle tegenspraak. Deze geeft slechts een momentopname van de prestaties van een leerling. Een toetsverplichting gaat hem op dit moment te ver.

ChristenUnie-Kamerlid Slob noemt de verplichte toets ondoordacht. „Het wordt zo langzamerhand tijd om de hysterie over toetsen in het basisonderwijs te stoppen”, aldus Slob.

Ook de Amsterdamse wethouder van Onderwijs, Aboutaleb, is tegen verplichte toetsen.

Minister Van der Hoeven laat naar aanleiding van de berichten dat maar zo weinig kinderen de toets maken, de Inspectie van het Onderwijs een onderzoek verrichten.