Nieuwe vierdelige encyclopedie belicht religie
AMSTERDAM (ANP) - Hoofdstukken over sport, geld en grappen zijn niet gebruikelijk in een encyclopedie over religie. De nieuwe Engelstalige ”Dictionary of Religion” van de academische uitgeverij Brill behandelt godsdienst juist wel in samenhang met allerlei aspecten van het dagelijks leven.
Het vierdelige boekwerk beschrijft in 2200 pagina’s -van Aboriginals tot Zoroaster (Zarathustra)- religiestichters, theologen en leerstellingen, maar ook alledaagse verschijnselen waarin religie zich uit. Vandaar uiteenlopende lemma’s zoals terrorisme, homoseksualiteit, vooroordeel en rouw. „Er is een enorme behoefte aan reflectie op de samenhang tussen religie en maatschappij”, zei redacteur Kocku von Stuckrad, docent religiestudies aan de Universiteit van Amsterdam, vrijdag bij de presentatie.De enyclopedie, die 499 euro kost, is gebaseerd op het Duitse ”Metzler Lexikon Religion”. Von Stuckrad heeft het origineel echter ingrijpend herzien en aangevuld. Het resultaat is volgens hem een eigentijdse benadering van de uiteenlopende manieren waarop godsdienst zich vandaag de dag voordoet en de wijzen waarop religie zich heeft ontwikkeld.
Het is tegelijkertijd een proeve van een godsdienstwetenschap die volwassen is geworden, betoogde hij. Godsdienstwetenschappers hebben sinds de jaren zeventig, toen velen van hen nog voorzagen dat religie snel uit de moderne wereld zou verdwijnen, hun benaderingen ingrijpend moeten herzien, zei Von Stuckrad.
De theoloog dr. Sijbolt Noorda, collegevoorzitter van de Universiteit van Amsterdam, loofde Von Stuckrads „pionierswerk”, maar veroorloofde zich enkele kritische opmerkingen. Waarom heeft het lemma ”sport” vier pagina’s gekregen en moet ”zonde” het met één bladzijde doen? vroeg hij zich af.
Dat het origineel Duits is, meende hij onder meer af te leiden uit het feit dat de Duitse kerkhervormer Luther er wel in voorkomt maar zijn Franse evenknie Calvijn niet. Verder vindt Noorda dat de Bijbel (drie pagina’s) er in vergelijking met de Koran (bijna het dubbele) bekaaid is afgekomen. De uitgebreide aandacht voor de relatie van godsdienst met film is mooi, maar waarom geen woord over die met literatuur of schilderkunst, vroeg hij zich af.
„Er zullen altijd gaten en minder goede lemma’s zijn, en er zal altijd discussie over zijn”, verzuchtte Von Stuckrad.