Belangrijkste argument voor D66, SP en GroenLinks is dat het voor Defensie niet mogelijk is aan te geven wanneer met de opbouw van de provincie kan worden begonnen. SP–woordvoerder Van Bommel zei na afloop van de toelichting van de MIVD en de hoogste legerbaas, generaal Berlijn, dat er voorlopig alleen sprake is van „het verslaan van de tegenstander".D66–fractievoorzitter Dittrich stelde na lezing van twee geheime rapporten van de MIVD over de veiligheidssituatie vast dat de inlichtingendienst „zeer kritisch is over de kansen voor wederopbouw". De bevolking van Uruzgan is „wild, woest en haatdragend". Hij denkt niet dat de bevolking onderscheid zal maken tussen de vreedzame Nederlandse aanpak en de ’vechtmissie’ Enduring Freedom van de Amerikanen.

Voor een gehoor van studenten van de Universiteit van Amsterdam waarschuwde hij dat Nederland zich „niet weer een oorlog moet laten inrommelen" zoals halverwge de jaren negentig in Srebrenica. Het Nederlandse leger mag geen „willoos werktuig" van de NAVO worden. Het kabinet zou er beter aan doen naar andere operaties te kijken zoals die in Congo.

De houding van D66 blijft daarmee als een donkere wolk over de uitzending van 1200 tot 1400 militairen naar het zuiden van Afghanistan hangen. De kansen voor het kabinet een Kamermeerderheid te vinden voor de uitzending lijken weliswaar toe te nemen door een kritische, maar constructieve houding van de PvdA. Maar als Dittrich de uitzending ’niet mee wil maken’ lijkt de missie ten dode opgeschreven, ook al zouden de drie grote fracties (PvdA, VVD en CDA) de operatie willen ondersteunen.

De NAVO ging donderdag in ieder geval nog niet uit van dit doemscenario. Een woordvoerder van de verdragsorganisatie zei er nog steeds op te rekenen dat Nederland meedoet.

En ook het Verenigd Koninkrijk blijft vurig hopen op een positieve uitslag. Donderdag belde de Britse minister van Defensie John Reid zijn Nederlandse collega Kamp met de mededeling dat hij nog eens 3300 man extra troepen beschikbaar stelt voor het stabiliseren van de ’opiumprovincie’ Helmand, die grenst aan het westen van Uruzgan.

Op het ministerie van Kamp was het donderdag overigens alle hens aan dek om de antwoorden op de meer dan 150 vragen die door de Kamer over de missie zijn gesteld vrijdag klaar te hebben. Daarna volgt maandag een uitgebreide hoorzitting met meer dan dertig autoriteiten en specialisten over de haalbaarheid van de operatie. Het traject wordt volgende week donderdag afgesloten met een debat in drie termijnen waarin de Kamer het finale oordeel moet geven over de uitzending.