Commissaris Fischler, die binnen de ploeg van voorzitter Prodi dit terrein onder zijn hoede heeft, maakt de voorstellen over twee weken bekend. Zij voorzien onder meer in een beperking van de directe inkomenstoeslagen met 3 procent per jaar gedurende een periode van zeven jaar. Het geld dat vrijvalt, gaat naar wat heet de plattelandsontwikkeling.

Het ligt in de bedoeling te bevorderen dat de agrarische bedrijfstak in de toekomst meer aandacht schenkt aan aspecten zoals milieu en dierenwelzijn. De landbouw binnen de EU moet een groener gezicht krijgen. Financiële stimulansen die aanmoedigen tot een intensieve productie zullen worden afgebouwd.

De keuze voor de beoogde omslag hangt samen met de vele crises die zich de afgelopen tijd aandienden. Varkenspest, gekkekoeienziekte, mond- en klauwzeer en telkens weer opduikende problemen in de sfeer van de voedselveiligheid nopen tot een andere aanpak, meent de Commissie.

Voorts dwingen de internationale besprekingen in het kader van de WTO over een vrijere wereldhandel tot het verminderen van de traditionele subsidiestroom. De landbouwuitgaven slokken met ruim 40 miljard euro bijna de helft van de jaarlijkse begroting van de Unie op.

De regeringen van de lidstaten, die uiteindelijk het laatste woord hebben over de plannen, zijn ernstig verdeeld. De aanpassingen zullen bij met name Frankrijk op hevig verzet stuiten. President Chirac wenst geen drastische bezuinigingen op de middelen die beschikbaar zijn voor de omvangrijke boerenbevolking in zijn land. Spanje zit op een zelfde lijn.

Duitsland daarentegen, gesteund door Groot-Brittannië, Nederland en Zweden, bepleit harde afspraken over het terugdringen van de betalingen aan de agrariërs. Genoemde lidstaten dreigen anders de uitbreiding van de EU met de naties uit voornamelijk Centraal- en Oost-Europa te vertragen.

De ideeën van de Commissie sluiten aan bij de opvattingen in de samenleving. Uit de dinsdag gepubliceerde resultaten van een tussen februari en april gehouden opiniepeiling blijkt dat veel Europeanen bezorgd zijn over wat zij eten. Slechts 40 procent van de ondervraagden gelooft dat het voedsel veilig is. Voorts vindt 90 procent dat de EU de landbouwpolitiek moet wijzigen ten behoeve van een verbetering van de kwaliteit van de producten en de bescherming van het milieu.

Fischler toont zich verheugd over deze cijfers. „De boodschap van de burgers is glashelder”, stelt hij in een reactie vast.