Dat stellen de Algemene Energieraad (AER) en de Adviesraad voor Internationale Vraagstukken (AIV) in een vrijdag uitgebracht advies aan de regering.Nederland en Europa worden in toenemende mate afhankelijk van de import van olie en gas uit een beperkt aantal landen die politiek minder stabiel zijn. „De kwetsbaarheid neemt daardoor toe”, schrijven de raden.

Ook de aanvoerroutes naar Europa zijn naar hun zeggen kwetsbaar, zoals begin deze maand nog bleek bij de Russisch-Oekraïense crisis. Toen Rusland in een ruzie over hogere gasprijzen de kraan voor het buurland dichtdraaide, merkten ook andere landen dat. Een groot deel van het gas dat Europa uit Rusland haalt, vloeit immers door pijpleidingen over Oekraïens grondgebied naar het westen.

Een van de aanbevelingen is om „militaire middelen” in te zetten om de aanvoerroutes -zeetransporten of pijpleidingen- te beschermen en zo een ongestoorde aanvoer te verzekeren.

Bovendien is de wereldenergiemarkt sterker gepolitiseerd dan voorzien. Tal van landen gebruiken energie strategisch, als instrument van buitenlands beleid, aldus de raden.

Volgens de AER en de AIV moet de regering inzetten op een Europees beleid, maar ook een eigen buitenlands beleid voeren dat aanstuurt op sterkere relaties met olie- en gasproducerende landen. De raden vrezen dat de ontwikkeling van Europees beleid tijd kost. De zaak is zo urgent dat wachten daarop „niet verantwoord” is.

EU-commissaris Piebalgs (Energie) lanceerde vorige week plannen waarbij elke lidstaat een gasvoorraad voor ten minste twee maanden aanhoudt. Minister Brinkhorst van Economische Zaken ziet afspraken daarover wel zitten, omdat hij de zeggenschap over het eigen aardgas niet wil opgeven. Volgens de adviesraden zijn de Nederlandse gasreserves zo ver opgemaakt dat Nederland binnen 25 jaar afhankelijk wordt van importen.

Brinkhorst is dezer dagen in Algerije om te praten over mogelijkheden om (vloeibaar) gas uit dat land te betrekken.