Europees Commissaris Frattini (Justitie) heeft dat vrijdag voorgesteld aan de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken uit de 25 EU-landen, onder wie minister Verdonk (Vreemdelingenzaken).De Nederlandse minister steunt deze praktische hulp aan EU-grensstaten. Nederland heeft al eens ruim dertig vluchtelingen overgenomen van Malta. Ook helpt Nederland Malta met de bouw van opvangcentra. „Maar dit is de eerste stap. Daarna moeten we de asieldiensten in die landen trainen”, zei Verdonk.

De aanleiding voor het plan is dat Malta, Italië en Slowakije recent zijn overrompeld door asielzoekers. Als het aan de Europese Commissie ligt, komt het nieuwe EU-asielteam al dit jaar in actie.

Het doel is dat er uiteindelijk één Europees asielsysteem komt, aldus Verdonk. De procedure en criteria in de 25 EU-landen moeten dan vergelijkbaar worden. Het kan niet meer zo zijn dat het ene land veel mensen toelaat en het andere niet.

De Europese Commissie komt hiervoor binnenkort met een nieuw voorstel voor een EU-lijst van veilige herkomstlanden. Asielzoekers uit deze landen kunnen direct terug. Nu hanteren Nederland en andere EU-landen eigen lijsten en criteria.

„Nederland is voor zo’n Europese lijst, als er goede afspraken worden gemaakt”, zei Verdonk. Ze steunt ook het voorstel om alvast informatie uit te wisselen over elkaars asielprocedures.

De EU-landen gaan ook vaker gezamenlijk illegalen terugvliegen naar hun land van herkomst, zo bleek vrijdag. Nederland, België en Luxemburg hebben al twee jaar gezamenlijke Beneluxvluchten met illegalen. Dat is goedkoper en makkelijker, vinden de betrokken diensten.

Om te voorkomen dat vluchtelingen in Tanzania massaal naar Europa trekken, gaat de EU ze nog dit voorjaar in hun eigen land helpen. Vluchtelingen uit het Oost-Afrikaanse Tanzania en omliggende landen, trekken nogal eens via de Middellandse Zee naar de EU. Ze gaan daar illegaal aan land of vragen asiel aan. De EU wil dat voorkomen.

„We gaan proberen de omstandigheden van de vluchtelingen ter plaatse te verbeteren en de landen te helpen met de registratie”, aldus Frattini. „Maar we kunnen ook helpen met voedsel. Soms is er niet eens voldoende drinkwater in de opvangcentra.”

Het project in Tanzania is een proef. Later moeten dergelijke projecten ook van de grond komen in Oekraïne, Wit-Rusland en Moldavië. Daarna volgen meer landen van buiten de Europese Unie.

Minister Verdonk steunt ook deze vluchtelingenhulp buiten de EU „zodat mensen minder behoefte hebben om naar de Europese Unie te trekken.” Ze vindt Tanzania een prima land om de proef te beginnen. Het land heeft volgens haar veel vluchtelingen.

Verdonk reist zelf binnenkort naar Kenia, samen met minister Van Ardenne (Ontwikkelingssamenwerking). De bewindslieden praten daar over allerlei projecten op het snijvlak van migratie en ontwikkelingssamenwerking.