Cameravrees bij SGP’ers lijkt voorbij
HILVERSUM - Drie maanden lang had een camerateam van het tv-actualiteitenprogramma Netwerk toegang tot de vergaderingen van de SGP-Tweede Kamerfractie, tot partijbijeenkomsten en zelfs tot het privédomein van leider Van der Vlies. Het mocht, vooral vanwege de strijd tegen de karikaturen.
”De mannen van de SGP”, kreeg de reportage als titel mee. De dertig minuten durende uitzending ging op het vaste Netwerktijdstip de ether in: dinsdagavond rond 20.30 uur, direct na het veelbekeken NOS Journaal van 20.00 uur. Het was het resultaat van talloze opnames in de periode van Prinsjesdag tot aan het kerstreces.De titel had ook ”De man van de SGP” kunnen zijn, want partijleider Van der Vlies is continu in beeld. We zien hem wanneer hij ’s ochtends, na de nodige files, in de fractievertrekken zijn opwachting maakt, de beurs Wegwijs bezoekt, zijn stem in de Tweede Kamer uitbrengt, een SGP-jongerencongres toespreekt, intern zijn beslissing bekendmaakt om te blijven, met zijn vrouw wordt opgehaald op Prinsjesdag en we maken hem mee voor de deur van zijn plantenkas, waar hij zijn schaarse vrije tijd doorbrengt.
Hij is zichtbaar opgelucht als al die camerabelangstelling voorbij is. „Het is eigenlijk niet wat bij mij past, ik ben maar een eenvoudige jongen. Al die persoonlijke aandacht hoeft voor mij niet zo, het gaat om de boodschap en niet om de boodschapper”, verklaart hij tegenover EO-journalist Ton van der Ham, de maker van de reportage. Hardop vraagt hij zich af of hij er wel aan had moeten beginnen. Een belangrijke overweging om op het verzoek van Netwerk (EO/KRO/NCRV) in te gaan, blijkt de inschatting te zijn geweest dat op deze wijze karikaturen over de partij bestreden kunnen worden.
In het licht van de reserves valt het Van der Ham des te meer op dat Van der Vlies vrijwel moeiteloos met het medium tv omgaat. Als hij op Prinsjesdag in de oude zaal van de Tweede Kamer te midden van andere politieke kopstukken door de NOS wordt bevraagd, maakt hij de indruk ondanks zijn geringe tv-ervaring in zijn element te zijn. „Cameravrees lijkt hij niet te kennen”, signaleert Netwerk.
Twee voor de SGP prominente kwesties komen royaal aan bod in de uitzending: het stopzetten van de subsidie als gevolg van de juridische actie van het Clara Wichmann Instituut en de beroering in de partij rond het verbod van het SGP-hoofdbestuur om in een viertal gemeenten tot één lijst te komen met de ChristenUnie. Mannelijke Wegwijsbezoekers uiten hun oprechte verontwaardiging over de subsidiestop en verzekeren Netwerk dat ze de portemonnee zullen trekken. Van der Vlies roemt de vrijgevigheid van de achterban, maar ziet een volledige afhankelijkheid van giften niet zo zitten. Op termijn is dit naar zijn zeggen niet toereikend. „We hebben ook wel een kous liggen met wat erin, maar die moet aangesproken worden en dan gaat het snel.”
Authentieke verontwaardiging is er ook bij Janie de Jong van het SGP-fractiesecretariaat. De actie van de vrouwen van het Clara Wichmann Instituut heeft haar pijnlijk getroffen: „Waar bemoeien ze zich mee? In feite mag ik niet denken wat ik denk. Wie wordt hier nu gediscrimineerd?” Enkele andere jonge vrouwen begrijpen evenmin wat de SGP verkeerd doet. „Politiek is werk voor de mannen”, luidt kort en krachtig hun mening. Gretig staan ze de verslaggever te woord. Ook bij de achterban is van cameravrees kennelijk geen sprake meer.
Netwerk wil graag weten waar Van der Vlies zelf staat in de vrouwenkwestie. Hij krijgt het verwijt dat hij in een toespraak voor een jongerencongres kiest voor de veilige weg. „Is de partijlijn ook zijn persoonlijke mening?” luidt de hamvraag. Daarover heeft hij zich nog nooit publiekelijk uitgesproken, zo signaleert het programma. Dat blijft zo, want op de vraag of het niet tijd wordt dat hij kleur bekent, reageert hij: „Over het moment ga ik zelf. We voeren er discussie over. Ik heb mijn persoonlijke opvatting, maar die is niet relevant. We moeten er met elkaar doorheen en uit zien te komen.”
Zwijgzaam blijft hij ook over zijn rol in het conflict rond de lijstineenschuiving met de CU. Hij erkent dat hij „in gesprek” is geweest en samenbindend heeft willen werken, maar dat is alles. „De rest reken ik tot het geheim van Maartensdijk”, lacht hij.
Tijdens de periode dat Netwerk de partij volgt, maakt de voorman intern bekend dat hij het bijltje er nog niet bij neergooit. Hij is opnieuw beschikbaar als lijsttrekker. Op de vraag wat er zou gebeuren als de SGP het voor het zeggen zou hebben, zegt hij de diepe overtuiging te hebben dat die situatie „geweldig goed” zou zijn. „Als het niet zo was, pakte ik gelijk mijn koffertje. Het zou er heel vreedzaam aan toegaan. Mensen zouden zich geborgen weten. We zouden in hartelijkheid en liefde met elkaar leven.”