Conflict over compensatie energieprijs
DEN HAAG - Kamer en kabinet debatteren aan het begin van de avond over het inkomensbeleid voor volgend jaar. Dat debat dreigt uit te lopen op een harde botsing tussen parlement en regering. De Kamer wil dat burgers volgend jaar compensatie krijgen voor de gestegen energieprijzen, maar het kabinet weigert dat.
Minister Zalm van Financiën herhaalde maandag dat het kabinet geen reden ziet voor compensatiemaatregelen. Uit recente cijfers van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt namelijk dat de koopkracht in 2006 beter uitpakt dan verwacht. De bewindsman wil het geld dat hij over heeft bovendien liever besteden aan verlaging van de staatsschuld. Ingewijden hebben bevestigd dat Zalm zou zijn afgetreden als het kabinet wel tot compensatie had besloten.Een Kamermeerderheid, onder aanvoering van CDA-fractievoorzitter Verhagen, pleit al sinds de algemene politieke beschouwingen vlak na Prinsjesdag voor compensatie. Door de hoge energieprijzen gaat een deel van de koopkrachtverbetering die het kabinet beloofde, in rook op. Verhagen wil daarom dat ieder huishouden volgend jaar 35 euro krijgt als tegemoetkoming voor de gestegen olieprijzen. Dat kost het Rijk volgend jaar ruim 200 miljoen euro. Verhagen baseert het bedrag van 35 euro op de raming van het CPB dat de olieprijs volgend jaar 5 dollar per vat zal bedragen. Dat is 5 euro meer dan waar het kabinet op Prinsjesdag van is uitgegaan. Regeringspartij VVD is geen voorstander van compensatie.
Kamer en kabinet lijken vooralsnog van geen wijken te weten. „Onze inzet is om te komen tot compensatie”, zei Verhagen maandag. De CDA-fractievoorzitter is niet onder de indruk van de stelling van het kabinet dat compensatie niet nodig is. Hij gaat ervan uit dat de Kamer het kabinet vanavond kan overtuigen.
Verhagen wilde maandag niet ingaan op berichten dat minister Zalm van Financiën met aftreden zou hebben gedreigd als het kabinet toch tot compensatie over zou gaan. Volgens Verhagen hoeft Zalm zich niet ongerust te maken over het financiële beleid dat het CDA voorstaat. Hij wees erop dat de overheid door de hogere olieprijs extra aardgasbaten heeft. Een koopkrachtimpuls hoeft daarom niet ten koste te gaan van financieringstekort of staatsschuld.
Minister Zalm vindt financiële extraatjes daarentegen nu een „slecht signaal.” De bewindsman wees gisteren op „fouten” uit begin jaren tachtig en negentig, toen ondanks een begrotingstekort financiële meevallers meteen werden uitgegeven. Dat wil Zalm absoluut niet. De VVD-bewindsman wil aankoersen op een overschot op de begroting.
Onduidelijk was vanmorgen nog hoe het conflict kan worden opgelost. Verhagen maakte maandag duidelijk dat hij „de zaak niet op de spits wil drijven.” Zalm heeft op zijn beurt aangegeven geen trek te hebben in „koehandel” waarbij het kabinet de Kamer een beetje tegemoetkomt.
De coalitiepartijen CDA en D66 praten nog over een gezamenlijk voorstel om de energiecompensatie af te dwingen. Een van de opties is daarbij een lagere bijdrage die alle huishoudens jaarlijks betalen voor het opwekken van duurzame energie. Nu gaat dat om een bedrag van 52 euro. Het schrappen van de hele bijdrage zou 350 miljoen euro kosten.