Koopkracht
Belofte maakt schuld. Dat lijkt vaak gemakkelijker gezegd dan gedaan. Zeker in de politiek. Want wat is een belofte? Daar kunnen Tweede Kamer en kabinet uren, zo niet dagen over steggelen. Een Kamermeerderheid van CDA, D66 en PvdA houdt vast aan een motie die kort na Prinsjesdag op tafel kwam. Daarin werd gevraagd de hoge energieprijzen te compenseren.
Concreet gaat het om het volgende: geef de burgers een extraatje als de prijs van een vat ruwe olie boven de 50 dollar ligt. Het Centraal Planbureau (CPB) houdt in zijn jongste raming rekening met 55 dollar per vat. En de energierekening ligt volgend jaar gemiddeld 135 euro hoger. Alle seinen op rood dus. Of op groen, voor compensatie.Nee, zegt nu het kabinet, dat extraatje zit niet in het vat. Het CPB heeft immers ook berekend dat de koopkracht volgend jaar niet met gemiddeld één, maar met 1,25 procent toeneemt, ondanks die hogere energierekening. Ziedaar de brandstof voor een fel politiek debat. Minister Zalm houdt het voordeel van 52 euro per huishouden -bestemd voor het opwekken van duurzame energie- liever in de schatkist. Dat is goed voor de aflossing van de staatsschuld, luidt het verweer.
De koopkracht heet op peil te blijven, groeit zelfs een beetje. Aldus de rekenmeesters. Uit de Armoedemonitor, die afgelopen woensdag naar buiten kwam, blijkt echter dat een op de tien huishoudens in Nederland moeilijk tot zeer moeilijk rond kan komen. Het aantal mensen dat schulden maakt -of moet maken- neemt hand over hand toe. Blijkbaar zit er met de koopkracht van die mensen iets grondig verkeerd. Weegt het kabinet dit signaal ook mee? Als een meevaller voor alle huishoudens er niet van afkan, dan wellicht wel voor de groep Nederlanders die het echt nodig heeft?
Een dag later, op donderdag, was het Wereldaidsdag. Veertig miljoen mensen zijn besmet met hiv. Een groot aantal van hen krijgt daadwerkelijk aids. Politiek gesteggel over koopkrachtplaatjes komt dan in een heel ander daglicht te staan. Wat is een voordeeltje van 52 euro per huishouden op zoveel mensenlevens? Het is de vraag wat er in onze onderlinge gesprekken meer aan de orde komt: de huishoudportemonnee -in veel gevallen minder goed gevuld dan een aantal jaren geleden, maar toch- of schrijnend wereldleed.
Nog één stap verder. Verkopers van speelgoed verwachten dit jaar rond sinterklaas meer te verkopen dan vorig jaar. Luxe artikelen, dvd’s en digitale apparatuur staan hoog op de verlanglijstjes. Normaal gesproken zet de detailhandel rond het kinderfeest en de kerstdagen zo’n 1 miljard euro meer om dan in ’normale’ weken. Zonder af te willen dingen op een zekere mate van gezelligheid in de laatste maand van het jaar, geldt hier dat het om extra uitgaven gaat. Blijkbaar is de portemonnee van veel burgers daar wél op berekend.
We mogen de zorgen van de dag, ook als die van financiële aard zijn, niet wegredeneren. Maar laten we er oog voor hebben dat er zorgen in soorten en maten bestaan. Het past niet om maar over alles ophef te maken. Aan de andere kant geldt dat álle zorgen, hoe klein ook, in het gebed mogen worden voorgelegd aan God. Al wat Hij belooft, zal bestaan.