Weinig stemmers in „oase van rust”
OVERBERG - „Onontkoombaar” noemt de eerste stemmer woensdagmorgen in Overberg de fusie van de gemeenten Maarn, Amerongen, Leersum, Doorn en Driebergen-Rijsenburg. Woensdag kunnen de bijna 50.000 inwoners van de vijf gemeenten naar de stembus om te bepalen hoe de nieuwe gemeenteraad er vanaf 1 januari uit gaat zien.
Om acht uur is het nog rustig bij het enige stembureau in Overberg, gemeente Amerongen. Dorpshuis De Buurthucht ligt aan de rand van het dorpje, naast de hervormde kerk en de christelijke basisschool. Bij het stembureau zijn in een halfuur tijd nog maar vijf stemmers geweest. De eerste is J. Schoemaker, een CDA-stemmer. Ze is vroeg omdat ze naar haar werk in Arnhem moet. De herindeling is voor haar een noodzakelijk kwaad. „Je ontkomt er niet aan. Maar als ik mocht kiezen, ging ik liever bij Veenendaal horen.”Ook P. Hemelaar vindt dat Overberg beter bij Veenendaal past dan bij de nieuwe gemeente Heuvelrug. „Ons dorp ligt helemaal niet op de Heuvelrug. Wij zijn veel meer gericht op Veenendaal. Aan de andere kant ben ik ook blij dat we niet bij die gemeente zijn gevoegd, want dan had het hier binnen een mum van tijd vol gestaan met flats en industriegebouwen. Nu is het hier nog een oase van rust.”
Hemelaar, getooid met pet en sjaal, wil niet zeggen op welke partij hij heeft gestemd. Hij denkt dat de SGP in het behoudende Overberg veel stemmers zal trekken. Voorzitter van het stembureau T. Reedijk maakt zich weinig zorgen over de lage opkomst woensdagmorgen. „Overbergers zijn over het algemeen heel trouwe stemmers. Tijdens de raadsverkiezingen in 2002 was de opkomst hier 65 procent. Maar om 14.00 uur ’s middags stond de teller nog maar op 20 procent.” Reedijk denkt wel dat het verzet van de Overbergers tegen de herindeling een rol zal spelen. „Ik verwacht dat de opkomst daardoor daalt naar 55 procent.”
Niet alleen in Overberg waren er veel tegenstanders van de herindeling. Het comité Herindeling Nee! probeerde in alle vijf gemeenten door middel van acties de fusie te voorkomen. Na het akkoord van de Eerste Kamer op 13 september hief het comité zichzelf op. Enkele leden staan op de kandidatenlijst van de nieuw gevormde partij Lijst Burger Vertegenwoordiging Heuvelrug. Een andere nieuwkomer is Heuvelrug Content. Daarnaast doen acht gevestigde partijen aan de verkiezingen mee.
De SGP hoopt in de nieuwe gemeente 2 van de 29 zetels te veroveren. Op nummer 1 en 2 van de SGP-kandidatenlijst staan W. van Wikselaar uit Driebergen-Rijsenburg en G. Boonzaaijer uit Doorn. Zij zijn op dit moment al raadslid. Daarnaast heeft de SGP nog twee zetels in Amerongen en één in Leersum. Voorzitter van de nieuwe kiesvereniging H. Postema denkt dat de SGP nogal wat stemmers uit onder andere het CDA en de VVD kan verwachten. „We hebben behoorlijk wat goodwill gekweekt door altijd tegen de herindeling in te gaan en dat spreekt de mensen aan.” Toch waren de SGP-gelederen niet zo gesloten. Het raadslid in Leersum stemde vorig jaar als enige van de raad voor de herindeling.
Nu de fusie niet meer tegen te houden is, wil de SGP volgens Postema de schade zo veel mogelijk beperken. „Om de kloof tussen burger en politiek niet groter te laten worden, hebben we de plaatselijke kiesverenigingen in stand gehouden. Daarboven staat nu de gemeentelijke kiesvereniging. In alle zeven kernen hebben we contactpersonen aangesteld, die de voelhorens voor de raadsleden moeten worden.”
Ook de ChristenUnie hoopt op twee zetels. Op dit moment heeft deze partij één zetel in Amerongen en één in Driebergen-Rijsenburg. Fractievoorzitter J. Foekens: „We hebben tijdens de campagne gedaan wat we konden en nu moeten we maar afwachten wat het resultaat daarvan is.” Foekens is bang dat de opkomst woensdag laag zal zijn. „Een gemeenteambtenaar vertelde me dat er maar weinig mensen een kiezerspas of volmacht hebben aangevraagd.”
Het ChristenUnie-raadslid denkt niet dat een eventuele lage opkomst te wijten is aan het verzet dat er is geweest. „Ik vond dat het nog wel meeviel met dat verzet. Meer dan 40 procent van de bevolking was voor de herindeling. Dat is vergeleken met andere fusiegemeenten veel.”
Ook in het Zuid-Hollandse Sassenheim, Voorhout en Warmond zijn woensdag verkiezingen. Deze gemeenten worden vanaf 1 januari samengevoegd tot de gemeente Teylingen.