Kerk & religie

„Relativeren kan levensgevaarlijk zijn”

„Wat opvalt in de huidige samenleving is de botsing tussen fundamentele waarden en normen en relatieve waarden en normen.” Dat stelde drs. P. A. Zevenbergen afgelopen zaterdag in Barneveld. Hij sprak tijdens een vergadering van Solidamentum (vereniging voor reformatorische studenten).

Van een medewerker
17 June 2002 09:05Gewijzigd op 13 November 2020 23:37

”Kerk en (samen)leven”, luidde het jaarthema van Solidamentum. Bij de afsluiting van het verenigingsjaar spraken ds. C. J. Meeuse, predikant van de gereformeerde gemeente te Nunspeet, en drs. P. A. Zevenbergen, wethouder te Alblasserdam.

Op welke manier heeft de kerk in de loop der eeuwen de geloofsleer overgedragen? Ds. Meeuse gaf in zijn betoog aan hoe vanaf de Middeleeuwen gebruik werd gemaakt van de scholastiek, gebaseerd op de kerkvaders, de filosofie en de logica van Aristoteles. „Hét leerboek uit dit tijd was de ”Sententiae” van Petrus Lombardus, een boek met citaten van kerkvaders in vraag en antwoord”, aldus de Nunspeetse predikant. „De kerkvaders hadden hetzelfde gezag als de Schrift. Als Augustinus iets zei, dan was het zo. Zelfs de heidense filosoof Aristoteles had volkomen autoriteit. Alle gedachten konden in dat wetenschappelijk systeem ingepast worden. Kwam men met Aristoteles in strijd en met zijn stelsel, dan was men een groot ketter.” De Reformatie heeft gebroken met deze middeleeuwse theologie, liet ds. Meeuse vervolgens zien. „De Bijbel ging open en had zeggenschap; een fundamentele breuk met het verleden.”

Volgens ds. Meeuse zijn er naast de denkwijze van Aristoteles nog minstens twee andere belangrijke denkwijzen. Hij wees op het cartesianisme van Descartes. „Dit is een heel tegengestelde wijze van denken. Het gaat uit van een algehele twijfel aan waarheden, om je terug te brengen naar die dingen waaraan je niet kunt twijfelen. Descartes verschuift de zekerheid buiten de mens naar een zekerheid in de mens. Alsof je met je verduisterd verstand in staat bent om te beoordelen wat waar en wat niet waar is.”

Ook de fenomenologie werd door ds. Meeuse afgewezen. „Deze gaat zover dat men de waarheid eigenlijk ontkent. Alles wordt gerelativeerd. Denk erom dat dit levensgevaarlijk is voor de catechisatielessen. Ieder heeft dan hoogstens een deelwaarheid. Deze gedachte is een tijdgeest geworden, waarbij iedereen die er afstand van neemt, hoogmoedig wordt genoemd.”

Drs. Zevenbergen hield een lezing over de communicatie van de kerk met de samenleving. Hij zei dat „de postmoderne mens absolute waarden en normen ontkent. Onze samenleving is in beweging. De verkiezingen lieten ingrijpende politieke verschuivingen zien. Het ongenoegen binnen onze samenleving heeft zich gestroomlijnd in de keuze voor een nieuwe partij. Het ongenoegen fixeerde zich helaas niet op het ethische dieptepunt dat paars teweegbracht. Een scherpe scheiding tussen het openbare leven en de godsdienstige beginselen wordt voorgestaan.”

De christelijke gemeente moet de vreemdelingschap kennen, aldus Zevenbergen. „Vreemdelingschap is de typering voor het paradoxale staan van een christen in de tijd: in de wereld en niet van de wereld. In de samenleving en toch geestelijk gescheiden van de samenleving. Paulus bracht zijn boodschap met apologetische ijver en missionaire bewogenheid. Mensen winnen is mensen redden uit de verlorenheid en terugbrengen tot een leven in Gods gemeenschap. Dat is het doel van Paulus’ arbeid.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer