Een maatschappelijke discussie over seks en geweld op televisie? De Vos van de Rijksuniversiteit Groningen heeft er geen enkele moeite mee. „Er is nog steeds te weinig aandacht voor de negatieve invloed van geweld op televisie op met name jongeren. Daarom ben ik blij dat ook een partij als de PvdA het onderwerp op de agenda wil plaatsen. Maar als ze dan blijft steken bij de roep om een debat is dat angsthazerig gedrag en niet in overeenstemming met de ernst van de problemen. Geweld op tv maakt mensen agressief en dat vereist ingrijpen.”Het is tijd voor harde maatregelen?

„De overheid mag best wat meer eisen stellen aan de inhoud van programma’s. Dan hoeven we het niet over censuur te hebben, maar wel over regulering. De huidige regels zijn niet streng genoeg of worden niet strikt toegepast. Niet alleen fysiek geweld moet je willen terugdringen, maar ook verbaal geweld.”

Vooral zenders als TMF en MTV liggen onder vuur. Terecht?

„Het probleem geldt bijna alle commerciële zenders. Het ligt aan de aard van die zenders. We worden op dit moment overspoeld met elkaar beconcurrerende partijen. Om bij de kijker in de gunst te komen, moeten ze steeds gekkere dingen verzinnen. We moeten de vervuiling op televisie niet onbeperkt toelaten. Beperk bijvoorbeeld de maximale duur van reclame-uitingen per uitzending. Dan krijgen zenders minder inkomsten en verdwijnt er vanzelf een aantal. Daarnaast moet de Nederlandse overheid het probleem in Europees verband aan de orde stellen, want veel zenders opereren internationaal.”

Heeft de tv alleen een negatief effect op de seksuele moraal?

„Veel breder. Het gaat om een uitgebreid patroon waarin agressief en egoïstisch gedrag tentoongespreid wordt dat bijna niemand wenselijk vindt. We genieten van het verbodene, maar misschien gaat er onbedoeld toch een boodschap van uit: Kijk eens wat er kan, waarom zou jij het niet doen? Mensen worden daardoor agressief en te eenzijdig gericht op uiterlijkheden. Daardoor verdwijnen belangrijke -ik zou haast zeggen normale- waarden zoals respect en zorg voor elkaar.”

Mensen verafschuwen bepaalde programma’s, maar kijken er wel naar. Is dat niet ongelofelijk dubbel?

„We hebben een maatschappij gecreëerd waarin de televisie een grote rol speelt. Daar ligt de grondslag voor overheidsingrijpen. We moeten naar een samenleving toe waarin we niet uit verveling naar de tv gaan kijken.”

Ligt het probleem bij de zenders of bij de kijkers?

„In de combinatie van die twee. Als wij niet die merkwaardige hang naar geweld hadden, was het probleem er niet. Maar die neiging naar geweld en het egoïsme moeten niet vrij spel krijgen. Dat gebeurt nu te veel.”

Moet er meer opvoedingsondersteuning komen, zoals PvdA’er Dijsselbloem wil?

„Dat is een verkeerde reflex van politici. Het negatieve effect van de televisie blijft niet beperkt tot sociaal zwakke gezinnen. Opvoedingsondersteuning en jeugdzorg komen altijd te laat. Ze kunnen een gemeenschap rondom het gezin nooit vervangen.”

Hoe nu verder?

„Met ingrijpen zou de overheid een duidelijk signaal kunnen afgeven. Daarnaast is het belangrijk dat kinderen opgroeien in een stabiele omgeving met vaste relaties. De waarde die een lokale gemeenschap heeft, moeten we meer benadrukken. Dat is een zaak van lange adem en het klinkt voor velen misschien hopeloos ouderwets. Maar daar moeten we toch eens overheen stappen.”