Ds. H. van den Belt, predikant van de hervormde gemeente van Nijkerk, sprak donderdagavond in Utrecht voor de reformatorische studentenvereniging Depositum Custodi (DC) over gereformeerde Schriftvisie. De lezingen van DC gaan dit jaar over het thema traditie: ”Wat ons de vaderen verteld hebben”.Ds. Van den Belt noemde de visie op de Schrift fundamenteel voor het gereformeerde belijden. „Als we daaraan tornen, komen we in vrijzinnig vaarwater. We moeten behoedzaam zijn vanwege ons arglistig hart en ons onderwerpen aan het gezag van Gods Woord.”

Aan de hand van de ”Institutie” van Calvijn wees hij op spanningen in de gereformeerde Schriftvisie. Calvijn behandelt in zijn boek eerst de kennis van God, daarna de kennis van onszelf en ten slotte de kennis van de Schrift. „Calvijn zet het gezag van de Schrift tegenover het gezag van Rome. Is de kerk gebouwd op de Schrift of de Schrift of de kerk? Hij benadrukte dat het gezag van de Schrift onafhankelijk is van de kerk.”

Het ging Calvijn met name om de zekerheid van de beloften, aldus ds. Van den Belt. „Mijn heilszekerheid is gefundeerd in de beloften in de Schrift. Proef het maar, zegt Calvijn. Dat noemen we de autopistie van de Schrift. De Schrift getuigt van zichzelf. Neem en lees en raak overtuigd door het eigen gezag van het Woord.”

Calvijn legde de nadruk op het sola Scriptura: alleen de Schrift. „Ik wil een beetje op het andere been gaan staan en ook het belang van de kerk onderstrepen. We hebben deze 66 boeken overgeleverd gekregen. Je moeder en vader lazen voor uit de kinderbijbel, de zondagsschoolmeester vertelde erover. De kerk is niet het fundament, maar ze is wel een belangrijk middel waardoor we de Schrift ontvangen. We moeten de Schrift lezen in gemeenschap met de kerk der eeuwen.”

Calvijn keerde zich ook tegen de Schriftopvatting van de dopersen, die de werking van de Geest belangrijker vonden dan de Schrift. Hij benadrukte dat de Schrift wordt bevestigd door de Geest en het werk van de Geest getoetst kan worden door de Schrift. „Ik zeg het voorzichtig, maar misschien hebben vragen over de toe-eigening van het heil en de beloften ook wel te maken met de spanning tussen de Schrift en het innerlijk licht, tussen het objectieve en het subjectieve. Laten we Woord en Geest bijeenhouden.”

Volgens de Nijkerkse predikant is de Bijbel niet tijdgebonden, maar tijdbetrokken. „Als Paulus spreekt over slavernij, betekent dat niet dat we dat nu moeten invoeren.” Een „veilig voorbeeld” is volgens hem ook de heilige kus, waarover in het Nieuwe Testament meerdere keren wordt gesproken. „De ouderling van dienst zou verbaasd staan als ik hem zondag vanwege het sola Scriptura een heilige kus geef.”

Ds. Van den Belt wees de studenten op het gevaar van willekeur in het bepalen van tijdbetrokken Bijbelpassages. Het lezen van de Schrift in de traditie van de kerk der eeuwen bewaart volgens hem voor uitglijden. „We zijn vaak geneigd de Schrift naar onze eigen hand te zetten. Het is een heilige kunst om te buigen voor het gezag van de Heere.”

Meer dan in de tijd van Calvijn leeft nu het besef dat de Bijbel in een bepaalde tijd is ontstaan en geschreven, aldus ds. Van den Belt. Dat maakt de Schrift echter niet feilbaar, wel kwetsbaar. „Zo heeft God het ook gewild. De Bijbel is waarachtig Gods Woord en waarachtig mensenwoord.”

De predikant adviseerde de studenten om Schrift en wetenschap niet van elkaar te scheiden. „Dan krijg je een gespletenheid tussen de kerk op zondag en de studie doordeweeks. Zoek biddend naar eenheid. We kennen ten dele en we profeteren ten dele. De grondtoon moet zijn: gelovig buigen voor het aangezicht van God. Spreek, Heere, want uw dienstknecht hoort.”