VVD–fractievoorzitter Van Aartsen riep Balkenende op het vorige maand verschenen advies van de Raad van State te volgen en het gewicht van regeringsleider in het Europese debat in Brussel beter uit te buiten. Wat de VVD betreft mag hij zelfs nog een stapje verder gaan en de algehele regie over de Nederlandse inbreng in Europa naar zich toetrekken. Die ligt nu nog grotendeels bij het ministerie van Buitenlandse Zaken en de vakministeries.De premier moet volgens Van Aartsen vooraf politiek richting gevend zijn in het kabinet en het laatste woord hebben in eventuele conflicten over de wenselijkheid van bepaalde Europese regels binnen vakdepartementen. Maar de liberale voorman erkende tegelijkertijd dat die wens pas kan worden ingevuld tijdens een nieuwe kabinetsformatie.

De Raad van State bepleitte vorige maand een ’agenderingsbevoegdheid’ voor de minister–president. De premier moet volgens het college beter in staat worden gesteld het algemene belang te bewaken tegen een deelbelang van een vakminister. Zo zou hij de door het ministerie van VROM gevoerde onderhandelingen over een richtlijn over de luchtkwaliteit moeten kunnen afkappen omdat die onderhandelingen ten koste zouden kunnen gaan van het bouwen van woningen in de Randstad, verwoordde Van Aartsen het voorstel van de raad.

In zijn reactie probeerde Balkenende nadrukkelijk het beeld te voorkomen dat hij uit zou zijn op het veroveren van meer macht ten koste van andere ministers, met name van de minister van Buitenlandse Zaken. Maar hij toonde zich wel voorstander van ruimere bevoegdheden voor het beheer van de Europese agenda. Maar het is van even groot belang dat de bewindslieden binnen het kabinet goed met elkaar omgaan waar het gaat om die Europese agenda.

Van Aartsen diende tijdens het debat verder een breed gesteunde motie in om het nationale parlement nadrukkelijker te betrekken bij de afweging of Europese wetgeving op een bepaald onderwerp wel nodig is.