„Ziekenzalving bekrachtigt het gebed”
VEENENDAAL - „Meer dan we vaak durven bidden en denken wil God de kracht van de Heilige Geest zichtbaar laten worden in tekenen en wonderen. Meer dan ons vaak lief is, manifesteert de Geest zich niet zo extraordinair, maar wordt Gods kracht in zwakheid volbracht. De Heilige Geest leert op geheel eigen manier met lijden omgaan. God verzekert de zijnen: Mijn genade is u genoeg.”
Deze mening bracht ds. G. H. Abma, hervormd predikant te Gouda, zaterdag in Veenendaal naar voren. Hij sprak tijdens een door voornamelijk vrouwen studiedag van de stichting voor Psycho Pastorale Hulpverlening (PPH). Het thema van de dag was: ”Geloven en lijden”.De stichting PPH wil met behulp van klaagvrouwen en -mannen hulp verlenen aan emotioneel beschadigde mensen, zodat deze opnieuw zelfstandig kunnen functioneren binnen kerk en samenleving. De stichting verleent onder meer hulp om in een kerkelijke gemeente te komen tot een pastoraal team, waarin onder anderen klaagpersonen opgenomen kunnen worden. Ds. Abma pleitte voor het woord „trooster” in plaats van klaagman of -vrouw.
De predikant constateerde dat hij en de oprichter van de Stichting PPH, psychiater R. Schoonhoven, een tegengestelde ontwikkeling hebben doorgemaakt. Schoonhoven is in de loop van zijn leven meer gaan verwachten van de geneeskunde en de psychologie en minder van de directe uitwerking van het gebed. In gevallen van bezetenheid ziet hij meer in psychotherapie dan in exorcisme (duiveluitbanning).
Ds. Abma vertelde dat hij als jong predikant weinig wist van het uitdrijven van demonen en gebedsgenezing. Hij is vooral veranderd toen hij kennismaakte met het werk van ds. Johann Cristoph Blumhardt (1805-1880), die zich bezighield met gebedsgenezing en werkte in het Zwarte Woud in Duitsland. Ds. Abma hoopt dat er in de kerk tussen beide richtingen dialoog en toenadering zal zijn.
De predikant en zijn kerkenraad houden zich sinds 1988 bezig met de dienst van genezing en bevrijding. Volgens hem is ziekenzalving het best te zien als een extra bekrachtiging van het gebed. Het gaat om een handeling die het gebed begeleidt.
Ds. Abma: „Met enige regelmaat houden we de laatste jaren ook de diensten van voorbede en dankzegging in het koorgedeelte van de Sint-Janskerk. Tijdens deze diensten wordt er gebeden voor hen die daartoe een verzoek hebben gedaan. Tevens zijn er in de kooromgang acht teams van een broeder en zuster die al dan niet met handoplegging bidden met hen die dit vragen.”
De predikant spreekt van „zegenrijke uitwerking” en „bijzondere uitredding”, maar hij erkent dat God niet altijd genezing geeft op het gebed. Hij vindt het van belang dat de zieken in zo’n geval bij zichzelf te rade gaan of concrete zonden genezing in de weg kunnen staan. Het is nodig die zonden te belijden, maar dat moet niet blijvend gebeuren. Het kan namelijk ook zijn dat er ondanks alles geen genezing optreedt.
De Goudse predikant stelde dat christenen niet teleurgesteld moeten raken als de genezing uitblijft, maar moeten blijven uitzien naar de uiteindelijke verlossing in de hemel. „Er kan een moment zijn dat je niet meer bidt om genezing, maar dat je vraagt om overgave en vrede om te kunnen sterven.”
Psychiater W. Chr. F. de Vries, onder andere werkzaam bij Eleos in Zwolle, ziet de komst van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) met vertrouwen tegemoet. „De deprofessionalisering die de WMO voorstaat, speelt de christelijke gemeente in de kaart. Er liggen grote kansen voor de kerk.”
De Vries ziet het basispastoraat van de kerk als eerstelijnszorg voor mensen met allerlei problemen. Mocht blijken dat mensen meer hulp nodig hebben, dan kunnen zij vanuit het pastoraat verwezen worden naar de professionele hulpverlening. Intussen houdt de kerk wel contact. Het nazorgtraject, als de cliënt ontslagen is, komt weer bij de kerk te liggen.
Tijdens de vragenbeantwoording zei ds. Abma dat pastoraal werkers kennis moeten hebben van de psychiatrie om te kunnen beoordelen of iemand bezeten is of dat het gaat om een psychiatrische patiënt. In de regel is er pas sprake van demonische krachten als een psychiater geen raad weet met een patiënt, aldus ds. Abma. Hij vindt het geen probleem om ziekenzalving meer dan één keer bij een persoon toe te passen.
’s Middags waren er workshops over ”Godsbeeld en trauma”, ”Bidden en lijden”, ”Als beter worden niet meer kan”, ”Lijden en verder leven” en ”Een theologie van het lijden”.