Vrouwen uit Goor en omgeving hebben een vijf keer hogere kans op asbestkanker in hun longen, dan elders in Nederland, zo blijkt uit een vrijdag gepresenteerd onderzoek in opdracht van het ministerie van VROM. Voor mannen is het risico twee keer zo hoog. Oorzaak is de aanwezigheid van asbesthoudend materiaal in wegen en grond in het Twentse plaatsje.Henk Klein Teeselink woont in Azelo. Het dorpje ligt op pakweg 20 kilometer afstand van Goor, de plaats waar Eternit tientallen jaren asbest verwerkte in bouwproducten. Afvalmateriaal uit de fabriek was voor boeren en burgers in de regio gratis verkrijgbaar. Het deed uitstekend dienst als erfverharding. Of als versterking van wegen en paden.

„Mensen haalden het spul met grote boerenwagens op bij de fabriek. Of Eternit bracht het thuis”, weet Klein Teeselink. „Het materiaal is in een wijde omgeving verspreid. In Markelo, in Goor, in Delden. Het ging overal naartoe. Niemand dacht erbij na dat het gevaarlijk zou kunnen zijn. Wisten wij veel.” Inademing van asbestvezels kan verschillende soorten ziekten veroorzaken: longziekte asbestose, longkanker en mesothelioom (asbestkanker).

Rieki, Henks vrouw, is dertig, veertig jaar geleden in aanraking gekomen met het asbesthoudende materiaal door de erfverharding rond haar geboortehuis. „Het erf moest worden verhard. Dat heeft jaren geduurd. Er werd wat gestort en dat moest weer worden aangeharkt. Dat stoof natuurlijk verschrikkelijk. Met alle gevolgen van dien.”

Zijn vrouw heeft hierdoor asbestkanker opgelopen, vertelt Klein Teeselink geëmotioneerd. „De relatie tussen de aanwezigheid van asbest en haar ziekte is door medisch onderzoek aangetoond.” Rieki is een jaar ziek geweest. „Het is heel snel gegaan. Je ziet het van tevoren niet aankomen. Het is een zware periode geweest. Elke keer als asbest in het nieuws is, komen de emoties weer boven.”

Klein Teeselink benadrukt dat er wat moet gebeuren. „Asbest is een groot probleem. Onze generatie zit nu eenmaal met de moeilijkheden. Maar voor onze kinderen moet het worden weggehaald.” Hij verwijt Eternit nalatigheid. De fabriek zou volgens hem moeten meebetalen aan het wegwerken van dit probleem.

De huidige regelgeving voorziet alleen in een schadevergoeding voor slachtoffers die bij een asbestverwerkende fabriek hebben gewerkt of hun familieleden. Mensen met dezelfde ziekte die niet bij een fabriek hebben gewerkt, komen tot nu toe niet in aanmerking voor een tegemoetkoming. „Ik heb nooit bij Eternit gewerkt.”

De Azeloër laat het er niet bij zitten. Contact met Eternit heeft hij niet gehad. Hij heeft de fabriek via een advocaat wel aansprakelijk gesteld. „Ik heb schade geleden. Geen directe schade, maar wel emotionele. Ik weet niet hoe je dat moet berekenen, maar dat maakt me ook niet uit. Het gaat me niet om het geld.”

Het verschil in behandeling van dezelfde slachtoffers door dezelfde oorzaak steekt hem. „Daar moet iets aan gebeuren.” Eén ding realiseert hij zich heel goed. „Ik krijg mijn vrouw daar niet mee terug. Nee, helaas niet.”