„Ankara laat zich meer in met religie”
BONN - De Turkse overheid laat zich meer en meer in met religie. Dat stelt het Instituut voor Islamvraagstukken van de Duitse Evangelische Alliantie.
Officieel zijn de staat en religie in Turkije al bijna zeventig jaar officieel gescheiden. De werkelijkheid voldoet echter al lang niet meer aan het gedachtegoed van de invoerder van dat systeem, Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938), aldus het Instituut voor Islamvraagstukken.Volgens het instituut heeft het ministerie van Religie meer dan 100.000 mensen in dienst, onder wie imams, moëddzins en rechtsgeleerden. Het ministerie controleert de 70.000 moskeeën in het binnenland en ondersteunt islamitische initiatieven in het buitenland.
Ook is sinds 1982 islamitisch godsdienstonderwijs een verplicht vak op de Turkse scholen. De Koranscholen moeten de religieuze vorming van het volk versterken.
De grondlegger van het moderne Turkije, Mustafa Kemal Atatürk, heeft de islam uit het politieke leven verdrongen naar het privéleven. Onder Atatürk werd het islamitische onderwijssysteem steeds meer geseculariseerd. Er kwam een verbod op uiterlijke kenmerken van de islam. De strikte scheiding tussen staat en religie kreeg in 1937 een plek.
In de jaren vijftig veranderde de eenheidspartij van Atatürk echter haar antireligieuze koers om links- en rechts-extremistische bewegingen binnen de politieke islam tegen te werken.
Deze Turks-islamitsche synthese wordt volgens het Instituut voor Islamvraagstukken voortgezet onder de huidige Turkse minister-president Erdogan met zijn Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP). Religie wordt niet meer uit het openbare leven verdrongen, maar door de staat gecontroleerd en bestuurd.
Het liberale stichtingsrecht komt vooral de islamitische groepen ten goede. Met name moslimbroederschappen buiten de uitgebreide burgerrechterlijke mogelijkheden uit. Zo komen er steeds meer islamitische kranten en ondernemingen en worden er islamitische scholen opgericht.
Het Instituut voor Islamvraagstukken pleit voor een gelijke behandeling van andere religieuze gemeenschappen en haar aanhangers. „Dit behoort tot de grondrechten waarvoor de Europese Unie sterk moet pleiten bij de aankomende toetredingsonderhandelingen met Turkije.”
