Analisten hadden geen eenduidige verklaring voor de afstraffing. Op de lokale markt in Amsterdam eindigde het aandeel 18,2 procent lager op een stand van 30,25 euro, na eerder op de dag ruim 30 procent lager te hebben gestaan.Donderdag voor de opening van de beurs kwam de producent van navigatiesystemen met sterke resultaten naar buiten over het afgelopen kwartaal. De nettowinst in het derde kwartaal werd sterk opgevoerd, van 7,9 miljoen euro tot 58,7 miljoen euro. Dat was veel hoger dan verwacht.

Het bedrijf ging in mei van dit jaar naar de beurs voor 17,50 euro per aandeel. Sinds de beursgang leek er geen einde te komen aan de koersstijgingen. Het nieuwe lokale fonds deed het vooral goed bij de particuliere beleggers.

De fors hogere winst zorgde aanvankelijk nog voor een koerswinst van 4 procent, maar na enkele uren keerde het sentiment en werd de daling ingezet. TomTom was gisteren bij de start van de handel nog ongeveer 4 miljard euro waard op de beurs.

De handel in de aandelen van TomTom heeft enige tijd stilgelegen wegens de forse koersdaling. Het navigatiebedrijf ging tijdelijk uit de handel om de onstuimige koersdaling te onderbreken. „De markt moet een kans krijgen om tot bedaren te komen bij de handel in aandelen TomTom”, aldus een woordvoerder van Euronext.

De zakenbank Petercam sprak van winstnemingen, maar voegde daaraan toe dat de veel hoger dan verwachte winst over het derde kwartaal en de verhoogde omzetverwachting daar niet debet aan kunnen zijn. Andere marktpartijen wijzen vooral op de hogere marketingkosten die TomTom voor het vierde kwartaal heeft aangekondigd en de lagere gemiddelde verkoopprijs van de apparaten die het bedrijf voorziet.

De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) geeft als reden voor de koersdaling dat TomTom een deel van de verwachte omzet in het huidige kwartaal al in het afgelopen kwartaal heeft geboekt. „Daar zijn beleggers niet blij mee.” De VEB concludeert dat TomTom een onderneming is waarop Nederland trots kan zijn. „TomTom kan de haarscheurtjes in het explosieve groeiverhaal echter alleen pareren door het groeipatroon ook in de volgende kwartalen te continueren.”

De topman van de onderneming, Harold Goddijn, liet gisteren weten dat de gemiddelde verkoopprijs van zijn navigatiesystemen in het lopende kwartaal zal dalen tot onder de 365 euro per stuk, het niveau van het tweede kwartaal van dit jaar. De prijs was in het derde kwartaal juist opgelopen tot 402 euro.

TomTom is dit jaar nog niet winstgevend in de Verenigde Staten. Goddijn kan niet aangeven wanneer hij winst gaat halen in het land. Het bedrijf begint met een reclamecampagne om zijn product aan de man te brengen. TomTom streeft ernaar in de VS zijn producten via 3700 winkels te verkopen. „Dan hebben we nationale dekking”, aldus Goddijn.