Per 1 januari 2006 wordt een nieuw zorgstelsel ingevoerd. Daarin wordt voorzien in een basispakket dat voor iedereen (ongeveer) gelijk zal zijn, met daarnaast mogelijkheden van aanvullende verzekeringen. De verzekeraar heeft in dat stelsel een aannameplicht en een zorgplicht tegenover de burger/cliënt, maar is vrij te beslissen met welke zorgaanbieders (artsen, instellingen en dergelijke) contracten worden afgesloten.Sterke druk
Nu is van christelijke zijde al jaren geprotesteerd tegen de plicht verzekerd te zijn voor handelingen die men als ethisch onjuist ziet. Daarbij zijn vooral abortus provocatus en euthanasie genoemd, maar het gaat om meer verrichtingen. Discussies in de Tweede Kamer over deze kwestie hebben opgeleverd dat verzekeraars polissen mogen aanbieden waarin bepaalde voorzieningen worden uitgesloten.

Het is niet geheel duidelijk wat er op langere termijn met de AWBZ gebeurt. Eerdere plannen om die met het basispakket samen te voegen, lijken nu van de baan. Wel is denkbaar dat delen daaruit -zoals kortdurende psychiatrische hulp- in het basispakket komen.

Dan kan een christelijke zorgpolis van belang blijken om voor die zorg christelijke zorgaanbieders beschikbaar te houden. Nu al zien wij dat bij de uitvoering van de AWBZ-zorg door verzekeraars en zorgkantoren er regionaal een sterke druk is op organisaties om samen te werken, om niet te zeggen te fuseren en om gezamenlijk ketenzorg te organiseren. Daarbij wordt voor relatief kleine orthodox-christelijke instellingen vaak geen ruimte geboden.

Wanneer er geen verzekeraars zijn die juist ook christelijke zorgaanbieders willen contracteren, dan is die zorg eenvoudigweg niet meer aanwezig. En als nu niet voldoende mensen kiezen voor een christelijke zorgpolis, dan zal die straks niet meer bestaan. Voor het voortbestaan van christelijke zorg die we allen van belang vinden, kon het wel eens van levensbelang blijken te zijn dat nu mensen kiezen voor een christelijke zorgpolis.

Onzinnig
Dan is er de symbolische betekenis. In het gewone spraakgebruik heeft ”symbolisch” vaak de bijklank van ”niet echt van betekenis”, bijvoorbeeld in de uitdrukking: iets kopen voor een symbolisch bedrag. Maar over de betekenis van symbolen en symbolisch gedrag is meer te zeggen.

Toen koning Boudewijn bij de legalisering van abortus in België voor een dag zijn koningschap neerlegde om die wet niet te hoeven tekenen, was dat een symbolische daad. De wetgeving ging toch door. Is daarmee die daad onzinnig geweest, zonder betekenis? Die stap kan ook worden gezien als een waardig protest tegen een wet die hij als onaanvaardbaar beschouwde.

Symbolische handelingen behoren wezenlijk bij het menselijke bestaan en het leven en geven levensuitingen betekenis. Welnu, het kiezen voor een christelijke zorgpolis zien wij als een waardig protest tegen het feit dat verrichtingen die naar de overtuiging van betrokkenen op ethische gronden niet in de gezondheidszorg thuishoren, in een collectieve verzekering zijn opgenomen en daarmee een publieke ethische legitimatie krijgen.

De auteurs zijn voorzitter Kiezen met Zorg, Driepartijenoverleg in de christelijke zorg, respectievelijk directeur NPV en deelnemer Kiezen met Zorg.