Topverkopers van het Amerikaanse bedrijf Raytheon toonden zich verrast toen zij het nieuws van het voorgenomen kabinetsbesluit donderdag hoorden op een militaire beurs in het Congresgebouw in Den Haag. Zij verwachtten overigens geen problemen bij de aankoop door Nederland. Maar uiteindelijk is het de Amerikaanse regering die de verkoop moet goedkeuren.Het ontwerp van de Tomahawk dateert uit 1975. De jongste generatie, de Mark IV, is pas vorig jaar in productie gegaan. „Hij is goedkoper, doeltreffender en veelzijdiger dan zijn voorgangers", benadrukt James Monroe, directeur Raytheon voor de Benelux en de NAVO.

Maar we mogen de raket vooral geen „first strike" vermogen toekennen. Dat is alleen weggelegd voor nucleaire wapens en de Tomahawk wordt niet gemaakt met een nucleaire lading maar met een conventionele springlading van ongeveer duizend pond.

Maar voor 800.000 dollar krijg je niet zo maar een laagvliegende bom in huis. „Je kan kiezen", vertelt Monroe, „tussen volstrekt onafhankelijk gebruik en gebruik in een zogeheten netwerk". Als Nederland zelfstandig een doel op maximaal 1800 kilometer wil treffen kan dat onafhankelijk van de VS. Via GPS vliegt de raket naar zijn bestemming en boem.

Maar de Mark IV kan in een (Amerikaans) netwerk veel meer. De raket is dan verbonden met een communicatiesatelliet en kan tussentijds op een ander doel worden gezet. Ook kan de Tomahawk opdracht krijgen eerst over het doel heen te vliegen en een foto te maken om er zeker van te zijn dat het juiste object is uitgekozen. Verder is het nog mogelijk de raket stationair rondjes te laten draaien in afwachting van het juiste moment om toe te slaan.

Volgens Monroe is het wapen voor Nederland op deze manier een aanwinst voor de bescherming van de eigen manschappen. Bovendien is de raket zo geprogrammeerd dat als er onderweg een technisch mankement wordt geconstateerd, het zichzelf vernietigd op een plek waar het geen schade kan aanrichten.

De Tomahawk is bedoeld voor de vier hypermoderne LCF–commandofregatten die inmiddels alle vier in de vaart zijn genomen en al over een lanceerinstallatie beschikken die kan worden aangepast aan de Tomahawk. Het wapen kan gezien worden als aanvulling op langeafstandsraketten die van de F16 kunnen worden afgevuurd. Voordeel van de Tomahawk is echter dat de raket zich niets hoeft aan te trekken van overvliegrechten, grijnst Monroe.