Von Galen: Hulde aan Führer èn kritiek op nazi’s
MÜNSTER/BERLIJN (ANP/AFP/DPA) – Dezelfde man die in 1936 het bewind van Adolf Hitler aan Gods voorzienigheid toeschreef, klaagde in 1941 het euthanasieprogramma van de nazi’s aan. Dat laatste wapenfeit doet de Duitse kardinaal Clemens von Galen voortleven als verzetsheld. De Rooms–Katholieke Kerk verklaart hem zondag zalig.
Paus Benedictus XVI gaat niet zelf voor in de mis in Vaticaanstad waarin zijn landgenoot von Galen wordt zaligverklaard. Hij heeft die taak gedelegeerd aan de Portugese kardinaal José Saraiva Martins, hoofd van de Vaticaanse congregatie voor de heiligverklaringen. De paus zal aan het einde van de mis wel in de Sint Pieter zijn om de relieken van Von Galen te vereren.Von Galen (1878–1946) is vooral bekendgeworden door zijn preken in juli en augustus 1941 tegen het euthanasieprogramma van de nazi’s. Verder staat de telg uit een aristocratisch geslacht vooral bekend als een conservatief die het bewind van Hitler steunde. Critici wijzen erop dat hij zich niet openlijk heeft uitgesproken tegen de jodenvervolging door de nazi’s.
Von Galen juichte in 1936 de Duitse herovering van het Rijnland toe en loofde de Führer, „aan wie Gods voorzienigheid de leiding van onze politiek en de verantwoordelijkheid voor het lot van ons Duitse vaderland heeft toevertrouwd".
Wel ageerde hij tegen het antichristelijke karakter van het nazisme en tegen vervolging van de RK–Kerk. Zijn beroemd geworden preken zijn voor een groot deel gewijd aan een tirade tegen de Gestapo, die in zijn bisdom Münster een aantal kloosters had gesloten en de kloosterlingen op straat had gezet.
Hij deed ook aangifte tegen het wegvoeren van gehandicapten, ongeneeslijk zieken en ouderen, dat volgens hem was ontsproten aan „een verschrikkelijke leer, die de moord op onschuldigen wil rechtvaardigen". Het protest van de bisschop, bijgenaamd „de leeuw van Münster", bracht Hitler ertoe het euthanasieprogramma enigszins te matigen.
Paus Pius XII verhief von Galen in 1946 tot kardinaal. Wijlen paus Johannes Paulus II maakte in december definitief de weg vrij voor de zaligverklaring door een wonder te erkennen dat op voorspraak van von Galen zou zijn geschied. Een Indonesische scholier zou zijn genezen, nadat hij de kardinaal om hulp had gebeden.