De VVD kwam woensdag met haar voorstel in een kameroverleg met minister Pechtold van Bestuurlijke Vernieuwing. Pechtold sprak met de Kamer over zijn agenda voor democratische vernieuwing. Daartoe behoren onder meer voorbereidingen om de gekozen burgemeester uit de Grondwet te halen, onderzoek naar aanpassing van de positie van de premier, een burgerforum over verandering van het kiesstelsel en een nog te schrijven notitie over de voor- en nadelen van diverse soorten referenda.Vooruitlopend daarop gaf VVD-kamerlid Luchtenveld alvast aan dat zijn fractie wil dat het kabinet nog deze regeerperiode een voorstel tot grondwetswijziging indient om een bindend referendum mogelijk te maken.

CDA-kamerlid Spies noemde de oproep van Luchtenveld „niet chic”, omdat de coalitiepartners in het regeerakkoord hebben afgesproken de voorbereidingen voor een correctief referendum, dus een volksraadpleging waarbij de kiezer een besluit van het parlement kan terugdraaien, te staken.

Bij de totstandkoming van het regeerakkoord in 2003 was de VVD nog tegen een correctief referendum, maar de liberalen zijn inmiddels van mening veranderd. In hun nieuwe beginselprogramma scharen zij zich achter dit instrument.

Ook D66, PvdA en GroenLinks zijn voor een correctief referendum. De laatste twee partijen werken aan een initiatiefwetsvoorstel op dit punt. Luchtenveld wilde gisteren nog niet zeggen of hij dit gaat steunen.

Donderdagmiddag presenteerde een commissie onder leiding van burgemeester Van der Tak van Westland een rapport waarin staat dat het CDA ook in de toekomst het referendum, of het nu bindend of raadplegend is, moet afwijzen. De politiek behoort zelf verantwoordelijkheid te nemen en beslissingen niet uit te besteden aan burgers, zo valt te lezen in het rapport ”Vertrouwen in mensen, plaatsbepaling en koers van de christen-democratie”. Het werd donderdagmiddag, ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het CDA, aangeboden aan premier Balkenende en partijvoorzitter Van Bijsterveldt.

In het kameroverleg met minister Pechtold prees SGP-kamerlid Van der Staaij de bewindsman voor zijn analyse van het probleem dat de Nederlandse politiek kampt met een gebrek aan vertrouwen door de burger. In de oplossingsrichting van de bewindsman ziet hij echter niets. „U zegt maar steeds dat we al jaren praten over verandering van de politieke cultuur en dat we nu eindelijk eens iets aan de structuur moeten doen. Maar volgens mij is het precies andesom. Wijzigingen van de structuur leiden niet zelden tot nieuwe problemen. Zo leidt vernieuwing van het lokale bestuur tot tot allerlei gesteggel tussen burgemeester en raad over hun beider mandaat. Zaten we daar dan op te wachten?”