Hof VS buigt zich over hulp bij zelfdoding
NEW YORK - Het Amerikaanse hooggerechtshof heeft zich woensdag gebogen over de vraag wie het laatste woord heeft bij de uitleg van medische wetgeving: de afzonderlijke staten of de federale overheid. Dit gebeurde tijdens de eerste hoorzitting onder leiding van opperrechter John Roberts.
De kwestie waar het concreet om gaat is de wet van de staat Oregon die hulp bij zelfdoding toestaat. In 2001 argumenteerde toenmalig minister van Justitie John Ashcroft dat deze wet strijdig is met de federale medische wetgeving. Oregon bestrijdt dit en argumenteerde woensdag dat dit soort zaken onder de bevoegdheid valt van de afzonderlijke staten.John Roberts en rechter Antonin Scalia leken in hun vragen de meest uitgesproken tegenstanders van deze visie. „Hoe kunnen wij naleving van federale wetgeving afdwingen, als iedere staat die wetgeving anders mag uitleggen”, aldus Roberts.
De kwestie ligt gevoelig bij het hooggerechtshof omdat niet minder dan drie van de negen hoge rechters behandeld worden voor kanker. Het gaat om Ruth Ginsburg, Sandra O’Connor en Paul Stevens. Verder begeleidt de vrouw van rechter Stephen Breyer jonge kankerpatiënten.
Sandra O’Connor leek wel iets te voelen voor de argumentatie van Oregon, maar het is de vraag of dat nog van belang is. Zij stapt op en president Bush benoemde eerder deze week Harriet Miers tot haar opvolgster.
Het kan nog geruime tijd duren voordat die benoeming door de Senaat wordt goedgekeurd, maar het duurt ook nog maanden voordat het hooggerechtshof zich in deze zaak uitspreekt. Het kan dus zijn dat de stem van O’Connor niet meer meeweegt bij dat eindoordeel, maar dat Harriet Miers daarin meebeslist.
Het was woensdag overigens opmerkelijk dat John Roberts zich zo sterk maakte voor het primaat van de federale overheid - zeg maar van Washington. Roberts’ voorganger William Rehnquist die enkele weken geleden overleed, maakte zich in de afgelopen jaren namelijk juist sterk voor de autonomie van de afzonderlijke staten. Dat is een bij uitstek Republikeins stokpaardje. De GOP (”Grand Old Party”) moet traditioneel weinig hebben van de bemoeizucht van federaal Washington. Het feit dat de rol van de federale overheid na de septemberaanslagen van 2001 sterk is uitgebreid, ontmoet vooral in de conservatieve vleugel van de Republikeinse Partij dan ook de nodige weerstand.
