Minister Donner van Justitie vindt het huwelijk niet zomaar een overeenkomst die als ieder ander contract ontbonden kan worden. Daarom houdt hij vast aan verbreking van de echtelijke band via de rechter.„Onzin”, pareert VVD-kamerlid Luchtenveld. Hij wijst erop dat een huwelijk wordt gesloten ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand. „Waarom zou die dan ook niet de echtscheiding kunnen afwikkelen?”

De VVD’er verdedigt donderdag in de Kamer zijn initiatiefwetsontwerp waarin wordt geregeld dat een huwelijk voortaan op het gemeentehuis ontbonden kan worden. „Simpel en goedkoop”, motiveert hij. „De partners zijn niet langer verplicht een advocaat in de arm te nemen. Alleen als ze er niet uitkomen, kunnen ze alsnog de rechter inschakelen.”

Er is nu al een eenvoudige manier om uit elkaar te gaan: de flitsscheiding. De partners laten dan hun huwelijk omzetten in een geregistreerd partnerschap en kunnen vervolgens vrij simpel van elkaar af.

Deze zogeheten U-bocht wordt in het buitenland echter niet geaccepteerd. Zo kan het gebeuren dat een man of vrouw die denkt gescheiden te zijn en in het buitenland hertrouwt, tot de ontdekking komt dat hij of zij bigamist is. Oftewel: met twee partners getrouwd.

Ook Luchtenveld liep tegen dit bezwaar op. Volgens critici, onder wie minister Donner, zou de scheiding op het gemeentehuis evenmin in het buitenland worden erkend. Om dat voor te zijn, heeft hij zijn voorstel bijgesteld en de positie van de ambtenaar van de burgerlijke stand zodanig verzwaard dat het probleem van de erkenning in het buitenland zou zijn opgelost. „Deskundigen hebben me verzekerd dat er nu geen vuiltje meer aan de lucht is.”

CU-fractievoorzitter Rouvoet moet dat nog zien. „Er zitten echt allerlei haken en ogen aan dit voorstel. Maar veel fundamenteler is ons bezwaar dat Luchtenveld de betekenis van het huwelijk uitholt. Hij maakt scheiden een stuk gemakkelijker.”

Dat hij bezig is het huwelijk uit te hollen, betwist Luchtenveld: „In de huidige praktijk is de procedure bij de rechter een formaliteit. Als een van de partners wil scheiden, is er geen rechter die de ontbinding tegenhoudt.”

Rouvoet: „Ik kan tot geen andere conclusie komen dan dat scheiden via het gemeentehuis een vrij lichte administratieve procedure is en dat de rechterlijke toets toch altijd een stuk zwaarder is.”

Dat zich onverwachts een meerderheid aftekent die alleen scheiden via het gemeentehuis wil toestaan als er geen kinderen in het spel zijn, vindt Rouvoet een gunstige ontwikkeling. „Iedere verbetering is winst. Ik moet het eerst nog wel zien. De opstelling van de PvdA in deze kwestie is vanaf het begin onhelder geweest.”

Rouvoet wil nog wel aantekenen dat het voorstel van Luchtenveld ook goede elementen bevat. „De positie van de kinderen wil hij sterk verbeteren door een ouderschapsplan in te voeren. Minder gecharmeerd ben ik van zijn voorstel om de overheid bij de uitvoering van het plan een nogal dwingende rol toe te kennen. Maar afgezien daarvan is zo’n ouderschapsplan een goede zaak.”