„KGB hielp in Chili Allende aan de macht”
LONDEN (AP) - De KGB was zeer actief betrokken bij het aan de macht helpen van de marxist Salvador Allende in Chili. Zijn verkiezingsoverwinning in 1970 werd gezien als een van de grootste zeges van de geheime dienst van de Sovjet-Unie in de Koude Oorlog.
Dat staat in het tweede deel van ”The Mitrokhin Archive”, het boek gebaseerd op illegale kopieën van inlichtingendossiers gemaakt door de vorig jaar overleden KGB-archivaris Vasili Mitrokhin, dat deze week is uitgekomen.”The Mitrokhin Archive II: The KGB and the World” beschrijft onder meer hoe KGB-officieren honderdduizenden dollars stortten in de campagnekas van Allende via de Chileense Communistische Partij en hoe zij bijeenkomsten met hem organiseerden via zijn maîtresse. Volgens de door Mitrokhin gekopieerde en uit Moskou gesmokkelde documenten had de KGB sinds 1961 systematisch contact met Allende en wisten officieren van de geheime dienst zelfs een van de tegenkandidaten bij de presidentsverkiezingen met smeergeld over te halen zijn kandidatuur in te trekken. Allendes verkiezingsoverwinning was volgens de KGB een enorme klap voor de Verenigde Staten, die Zuid-Amerika zeker in die jaren als hun achtertuin beschouwden.
In het tweede deel van The Mitrokhin Archive, dat Mitrokhin samen met hoogleraar geschiedenis aan de universiteit van Cambridge Christopher Andrew schreef, staat ook hoe de KGB contacten legde met Saddam Hussein in Irak. Saddam bleek echter niet onder de indruk van wat de Sovjet-Unie te bieden had, waarop de KGB banden aanknoopte met Koerdenleider Jalal Talabani, de huidige Iraakse president, die toentertijd een guerrillaoorlog tegen het regime van Saddam voerde. Later staakte Moskou echter ook de steun aan hem, uit vrees dat een Koerdische opstand in Irak zou leiden tot een overwinning van Iran in de oorlog tussen die twee landen.
Vasili Mitrokhin kopieerde jarenlang handmatig documenten van de buitenlandse inlichtingendienst van de KGB. Hij kon dat doen omdat hij de overheveling leidde van het archief van een gebouw in het centrum van Moskou naar een buitenwijk. Hij verstopte de papieren op een geheime plaats onder zijn datsja. Nadat de Sovjet-Unie uiteen was gevallen, klopte Mitrockin in 1992 eerst aan bij de Amerikaanse ambassade in Letland, maar die gaf geen gehoor. De Britse ambassade vond de man met de grote hoeveelheid documenten wel interessant. Hij kreeg asiel in Groot-Brittannië, waar hij tot zijn dood vorig jaar onder een valse naam en onder politiebescherming leefde.