Donner noemde de bevindingen in het rapport van het OM „zorgwekkend". De „justitiële dwaling" is een gevolg van een opeenstapeling van elkaar versterkende onzorgvuldigheden en beoordelingsfouten, zo schreef hij dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer. Donner denkt dat soortgelijke dwalingen zich niet vaker hebben voorgedaan.

Toch grijpt de bewindsman de kwestie rond Nienke aan om te komen tot structurele verbeteringen in de opsporing en vervolging. Het CDA, PvdA en VVD vinden dat opmerkelijk. De hele Kamer is geschokt over de vele fouten die vanaf het begin van het onderzoek zijn gemaakt. De fracties hebben om nadere uitleg gevraagd. Donner moet daarop woensdag antwoorden waarna donderdag een spoeddebat volgt.

Schrijnend vindt het CDA de harde manier van verhoren van Maikel, het vriendje van Nienke dat de gebeurtenis overleefde. GroenLinks–Kamerlid noemt de druk die op hem is gelegd ontoelaatbaar en onverdraaglijk, omdat hij hierdoor nogmaals slachtoffer werd. De vader van Maikel wil dat de betrokken agenten ontslagen worden en overweegt gerechtelijke stappen hiertoe te nemen.

Uit de onafhankelijke reconstructie blijkt dat politie en justitie last hadden van een tunnelvisie. Zij richtten zich met name op Kees B., die in de buurt was van het drama en al eens was veroordeeld wegens kindermisbruik. In verhoren legde B. een bekentenis af die hij later weer introk.

Ook in de wisselwerking tussen het Openbaar Ministerie en het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) is van alles misgegaan. Bij de rechtszaak zijn twee DNA–sporen behandeld: een op de laars en een in het nagelvuil van het meisje. Dit hoefde volgens het NFI en de aanklager niet afkomstig te zijn van een dader. Bekend was in ieder geval dat deze sporen niet naar de verdachte Kees B. wezen.

Heikel punt was dat vijf andere DNA–sporen die gevonden werden op het lichaam van het meisje en op het moordwapen (veter) niet in het dossier werden opgenomen. Een deskundige van het NFI had dat besloten, omdat hij deze sporen niet wetenschappelijk kon verantwoorden. Daarover verschilde hij van mening met een collega–onderzoeker van het NFI. Die meende namelijk dat de vijf sporen wél terug te voeren waren op een derde, nog onbekende mannelijke persoon.

Na het vonnis van de rechtbank, die Kees B. veroordeelde tot achttien jaar, overlegden de procureur–generaal en vervolgens de zaaksofficier met de medewerkers van het NFI. Daaruit bleek dat er twijfels waren over de betrokkenheid van de veroordeelde. De aanklager had in hoger beroep deze twijfels moeten overbrengen bij het gerechtshof. Dat gebeurde niet en dat betreurt Donner, schrijft hij.

Advocaat G. Spong van Kees B. wil dat de drie verslagen van deze gesprekken ook boven tafel komen. Hij spant daarvoor een kort geding aan tegen de Staat. Hij wil dat de twee aanklagers die verzuimden de twijfels over te brengen, uit hun functie worden gezet. Ook bekijkt hij of ze vervolgd kunnen worden.

OM–baas H. Brouwer heeft excuses gemaakt aan de drie betrokken families, van het overleden meisje, Maikel en Kees B. De man kwam na vier jaar vrij toen een andere man, Wik H., de moord bekende. De vader van Maikel vindt de excuses niet genoeg.

De structurele aanpassingen die Donner voor ogen staan, moeten vooral de kwaliteit van de waarheidsvinding vergroten. Zo moeten in grote onderzoeken de verhoren worden vastgelegd op video en moet er tegenspraak mogelijk zijn. Bedoeling daarvan is dat ook ontlastende of andere informatie wordt bekeken, zodat minder kans is op een tunnelvisie.

Donner heeft de leiding van het OM opgedragen snel met concrete voorstellen te komen, zodat die nog kunnen worden meegenomen in de justitiebegroting voor het komend jaar. Uitgangspunt daarbij zijn de aanbevelingen van het OM zelf.