Het personeel van de NS en de andere vervoersbedrijven is gevraagd extra alert te zijn op verdachte zaken.

Er is geen sprake van een concrete terroristische dreiging, meldt de nationaal coördinator terrorismebestrijding (NCTb). Wel is er voldoende aanleiding om extra veiligheidsmaatregelen te treffen in de metro’s in Amsterdam en Rotterdam en bij de NS.

De NCTb baseert zijn analyse op informatie van inlichtingendiensten, politie en „andere open bronnen” in binnen- en buitenland. Een belangrijke open bron is doorgaans internet.

Het ministerie van Justitie, waar de NCTb onder valt, spreekt van een lichte dreiging. Dat niveau gold tot nu toe alleen voor de luchthaven Schiphol. De overheid werkt sinds half juni met een nieuw systeem om vitale bedrijfssectoren, zoals de Rotterdamse haven en waterleidingbedrijven, te waarschuwen bij een terroristische dreiging. Dat zogeheten alerteringssysteem kent naast het normale basisniveau drie fases: lichte, matige en hoge dreiging.

De maatregelen zijn volgens Donner juist nu nodig om ervoor te zorgen dat mensen gewoon van het openbaar vervoer gebruik kunnen blijven maken. De bewindsman stelde dat hij zelf, als het nodig zou zijn, gewoon in de Rotterdamse metro zou gaan zitten of met de trein zou reizen.

Ook premier Balkenende benadrukte dat er „geen reden tot paniek” is. Hij vindt niet dat je kunt spreken over extra risico in de trein en metro. Volgens hem gaat het om voorzorgsmaatregelen, zodat mensen alert zijn op bijvoorbeeld tassen en pakketten. „We kunnen niet waakzaam genoeg zijn.”

Het kabinet heeft verder besloten provincies te dwingen bepaalde informatie van internet te halen waar terroristen misbruik van zouden kunnen maken. Het gaat om de zogeheten effectafstanden op provinciale risicokaarten, waarop mensen informatie krijgen over gevaarlijke objecten in hun woonomgeving.

De door minister Remkes van Binnenlandse Zaken gewraakte effectcirkels geven aan hoe ver een ramp zich rond een object kan uitstrekken, zoals bijvoorbeeld bij een explosie van een LPG-tankstation.

De provincies, die de databank achter de website www.risicokaart.nl beheren, menen dat ze verplicht zijn burgers zo volledig mogelijk te informeren. Ze weigeren de site daarom op verzoek van het Rijk aan te passen. „Het kabinet vindt nu veiligheid belangrijker dan onbeperkte toegang tot openbare overheidsinformatie via de risicokaart”, stelt het kabinet.

Iemand die kwaad wil doen, zou met hulp van de effectafstanden „vrij eenvoudig en anoniem” op internet kunnen bekijken op welke objecten een aanslag het grootste effect heeft. Dat is straks echter niet meer mogelijk.