Ys bezoekt Nederland om de beoogde staatkundige vernieuwingen op de Antillen onder de aandacht te brengen. In referenda op de eilanden gaf de bevolking onlangs aan wel binnen het koninkrijk te willen blijven, maar los van de Nederlandse Antillen. Alleen Sint Eustatius wil de Antillen behouden.

De premier poogt in Den Haag ook ’onterechte beelden’ over de Antillen recht te zetten. Hij was boos over de inhoud en toonzetting van een brief die Pechtold onlangs aan de Tweede Kamer schreef. Daarin stelt de bewindsman dat de eilanden eerst hun financiën op orde moeten krijgen. Volgens Ys is Nederland echter zelf de oorzaak van de verslechtering op de Antillen de afgelopen jaren. Den Haag kwam sinds 1996 zijn financiële afspraken niet of nauwelijks na, terwijl de Antillen wel ingrijpende maatregelen en bezuinigingen doorvoerden.

Pechtold erkende woensdag dat Nederland in de jaren negentig met bepaalde zaken verstek heeft laten gaan. „Maar er zijn nu veel ideeën en er zijn veel zaken te wijzigen waar we over moeten praten", aldus Pechtold. Ys meent dat het koninkrijk zijn verantwoordelijkheid moet nemen maar komt niet strikt op de oude afspraken terug. „Er zijn nieuwe afspraken nodig. Daarvoor hebben we binnenkort nieuw overleg en een rondetafelconferentie gepland". Ook hoopt hij aan het eind van deze week meer concrete afspraken op zak te hebben.

Een ander heikel punt is volgens Ys ook getemperd. De premier dacht dat Den Haag eerst financieel orde op zaken eiste op de Antillen voordat het bestuur kon veranderen. Het was volgens Ys juridisch helemaal niet mogelijk dat Nederland aan het zelfbeschikkingsrecht zomaar nieuwe eisen stelde. In het gesprek is hem gebleken dat de financiële en staatkundige hervormingen parallel aan elkaar kunnen lopen. „Het een is niet afhankelijk van het ander".