Dit is niet de reden waarom de Chinese president Hu Jintao komende week niet naar de VS komt. Dat heeft de maken met de gevolgen van de orkaan Katrina die de aandacht van gastheer president Bush opeisen. Een orkaan die duidelijk maakt hoe kwetsbaar de Amerikaanse economie is, ook zonder overnames van oliemaatschappijen door Chinese concurrenten. Heeft Katrina een economische crisis veroorzaakt? „Geen economische crisis, maar wel een crisis in ons energiesysteem”, meent Richard Yamarone, chef-econoom van het economisch onderzoeksbureau Argus Research in New York.

Hij wijst erop dat de Golf van Mexico in normale tijden 35 procent van de Amerikaanse binnenlandse olieproductie levert. Momenteel ligt bijna 90 procent daarvan stil en dat geldt ook voor de productie van aardgas in dit gebied. Tweede punt is de schade aan raffinaderijen. Negen grote raffinaderijen zijn ernstig beschadigd en een aantal andere raffinaderijen heeft lichtere schades gemeld. Verder komt een belangrijk deel van geïmporteerde olie Amerika binnen via het enorme havencomplex van New Orleans, de Port of Southern Louisiana.

De omvang van de schade aan dit havencomplex is nog niet te overzien, maar olietankers kunnen er voorlopig niet terecht. Bovendien ontbreken de arbeiders om de haven draaiende te houden. Een groot deel van hen zit met tienduizenden andere evacués in Texas, nadat men in New Orleans have en goed verloren heeft. „Zonder arbeiders is het moeilijk om de huidige chaos op te ruimen, aan reparaties te beginnen en dan langzaamaan de normale werkzaamheden te hervatten”, aldus Yamarone.

Economisch is de schade in het rampgebied zelf groot, maar het gebied heeft voor de Amerikaanse economie in het algemeen een beperkte betekenis. „Voor de mensen lokaal is het een ramp, maar voor onze hele economie is de schok wel op te vangen. Het uitvallen van de olieproductie en het wegvallen van een belangrijk deel van de raffinagecapaciteit hebben echter wel gevolgen voor het hele land. Je ziet overal de energieprijzen stijgen. Dat treft niet alleen burgers in hun portemonnee, maar dat gaat ook bedrijven geld kosten. Denk maar aan de luchtvaartmaatschappijen, die toch al in de problemen zitten, de transportsector in het algemeen en verder allerlei industrieën die olie als grondstof gebruiken”, aldus analist Allan Reynolds van het Cato Research Instituut in Washington.

Het bedrijf Risk Management Solutions in Newark (Californië) heeft een eerste raming gepubliceerd over de totale schade van Katrina. Die zou volgens dit bedrijf wel eens kunnen oplopen tot 100 miljard dollar. Is dit cijfer realistisch? „De analyse van Risk Management is realistisch. Laat ik dat eerst zeggen. Ik denk dat het nog te vroeg is om zo’n cijfer nu weg te wuiven, wat sommigen doen, of om het als definitieve schade te beschouwen. Maar ik vrees wel dat wij er rekening mee moeten houden dat Katrina de kostbaarste orkaan uit de Amerikaanse geschiedenis gaat worden”, aldus Reynolds.

Analist Edward McKelvey van investeringsbank Goldman Sachs wijst erop dat Katrina heeft toegeslagen tijdens een periode van economische groei. „De economie is gezond, dat is beslist een positieve factor. Daarbij is het wel verstandig om op risico’s te wijzen. Sinds 1971 zijn recessies altijd voorafgegaan aan periodes waarin de energieprijzen stegen en de Federal Reserve (Fed) de basisrente (federal funds rate) verhoogde. De energieprijzen stegen vóór Katrina al sterk en nu na de orkaan lopen zij verder op. Als een vat ruwe olie de grens van 100 dollar overschrijdt en de Fed doorgaat met zijn renteverhogingen, wordt de situatie volgens mij kritischer”, meent Kelvey.

Een en ander heeft natuurlijk ook politieke gevolgen. In opiniepeilingen tekende zich al vóór Katrina een scherpe daling van de populariteit van president Bush af vanwege de zorgen van zijn landgenoten over de stijgende energieprijzen -die nu verder omhoogschieten- en vanwege de oorlog in Irak. Er zijn de afgelopen weken al incidenten gemeld over boze autobezitters die bij benzinestations amok maakten vanwege de hoge prijzen. Nu stijgen die prijzen verder en in het zuiden wordt ook benzineschaarste gemeld. Wat gaat de regering hieraan doen en hoe reageert de burger hierop? „De Amerikaanse economie draait voor tweederde op de consument. Als die nerveus wordt en zijn hand op de knip houdt, kan de schade van Katrina makkelijk de 100 miljard dollar waarover wij eerder spraken overschrijden”, aldus Allan Reynolds.