wil dat niet zeggen dat iedereen nu rustig achterover kan leunen en kan gaan afwachten. Israël heeft behoefte aan een daadwerkelijk bewijs van waardering voor deze eenzijdig genomen stap. Vorige week citeerde een verslaggever op de Israëlische televisie een legerwoordvoerder die zei: „Wij hebben de operatie met succes uitgevoerd, nu is het aan de politici om de wonden te laten helen en de revalidatie te beginnen.” Alhoewel de woordvoerder het alleen over Israël zelf had, kan iets soortgelijks worden gezegd over de internationale gemeenschap en over de Palestijnen.

In de afgelopen weken is er in Israël geschiedenis geschreven. Voor het eerst in de geschiedenis van de joodse staat gaf de regering uit eigen beweging land op dat in een oorlog was veroverd, zonder dat duidelijk was dat hier aan Palestijns-Arabische zijde iets tastbaar positiefs tegenover zou staan.

Kolonisten
Het ging ’slechts’ om zo’n 10.000 kolonisten die gedwongen werden hun huizen te verlaten, maar de emotionele -soms ietwat gedramatiseerde of hysterische- scènes maakten voor veel Israëliërs duidelijk wat ze al wisten: het gaat hier vaak om mensen die geloven dat hun aanwezigheid in bezet gebied een goddelijke opdracht is, dat het weggeven van delen van het land aan niet-joden letterlijk zonde is en dat Sharon hen en Israël heeft verraden.

Het is duidelijk dat de terugtrekking uit de Gazastrook niemand tevreden stelt. Om op wat voor manier dan ook tot een internationaal erkende en gesteunde modus vivendi -en wie weet, werkelijke vrede- tussen Israël en de Palestijnen te komen, zal Israël afstand moeten doen van een aanzienlijk deel van de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Het gaat daarbij om veel meer dan 10.000 kolonisten.

Om zoiets zelfs maar bespreekbaar te maken zijn twee dingen een absolute vereiste: Europa en de Verenigde Staten zullen Ariel Sharon meer moeten bieden dan de prijzende woorden en de ”photo opportunities” die hij tot nu toe van hen heeft gekregen, en de ’leiders’ van de Palestijnse Autoriteit moeten nu eindelijk eens laten zien dat het hun menens is als ze terrorisme afwijzen of veroordelen.

De aanslag afgelopen zondag in Beersheva en de raketten -made in Iran- die vorige week vanuit Libanon richting Israël werden afgevuurd, beloven niet veel goeds wat betreft de goede bedoelingen aan de ’Arabische kant’ van het conflict.

Kopstukken
Het was al lang duidelijk dat er snel na de uitvoering van Sharons plan nieuwe verkiezingen zullen komen. Het aftreden van zijn grootste politieke rivaal, Benjamin Nethanyahu, aan de vooravond van de ontruimingsoperatie bevestigde dit alleen maar. Sharon zal aan die verkiezingen alleen kunnen deelnemen als hij een meerderheid van de Likud-kiezers achter zich zal krijgen, of als hij er in slaagt zichzelf aan het hoofd te plaatsen van een nieuwe politieke partij of beweging, al dan niet in samenwerking met kopstukken van andere partijen.

Beide scenario’s zijn niet erg waarschijnlijk, tenzij de Palestijnen en hun leider Abu Mazen voor grote verrassingen zullen zorgen. Voorlopig ziet het ernaar uit dat de woede, angst en frustraties van Sharons tegenstanders een rechtsere regering aan de macht zullen helpen, waarna onderhandelingen -laat staan het opgeven van nog meer nederzettingen- voorlopig weer uit den boze zullen zijn. Voor de Palestijnse leiders, voor de verschillende Palestijnse extremistische groeperingen, maar ook voor sommige politici en belangengroepen aan Israëlische zijde, lijkt de status-quo een bijna ideale situatie te zijn.

Ondanks alles hoeft de toestand niet hopeloos te blijven. De Europese Unie en de Amerikanen zouden de lof voor de vastberaden uitvoering van Sharons plan kunnen uitdrukken in onomwonden politieke steun voor de Israëlische regering, liefst vergezeld van een aantal economische hulpmaatregelen waarmee Sharon aan zijn landgenoten kan laten zien dat de westerse wereld Israëls afstaan van bezette gebieden waardeert, zeker zolang er aan Palestijnse kant niets positiefs tegenover lijkt te staan.

Excuus
Ook zou het aardig zijn als Abu Mazen en andere Palestijnse leiders het lot van hun volk in een positieve richting stuurden, door niet alleen maar steeds met beschuldigende vinger richting Israël te wijzen maar nu eindelijk ook eens zelf verantwoordelijkheid te nemen voor het welzijn van de Palestijnen.

Hoe onvolmaakt Sharons Gaza-plan ook is, de Israëlische regering heeft tenminste opnieuw laten zien dat zij de (keiharde en gevaarlijke) confrontatie met haar politieke tegenstanders aandurft als het nationaal belang dat vraagt. De bezetting kan niet blijvend als excuus voor dadeloosheid en wanbeleid worden gebruikt. Ooit zullen ook Palestijnse leiders op hun daden worden beoordeeld.

De auteur is historicus. In 1995 emigreerde hij naar Israël.