Het kabinet trekt zo’n 1 á 1,5 miljard euro uit voor extra koopkrachtmaatregelen, bovenop de al aangekondigde afschaffing van het gebruikersdeel van de onroerendzaakbelasting. Daarmee is ongeveer 1 miljard euro gemoeid.

Een van de grootste posten in het nieuwe pakket dat op prinsjesdag officieel wordt gepresenteerd is de verlaging van de werkloosheidspremies voor werknemers met 1 procentpunt. Die maatregel kost 500 á 600 miljoen euro. Daarnaast is het volgens ingewijden vrijwel zeker dat de algemene heffingskorting van 1894 euro, het vaste bedrag dat iedereen van de belasting mag aftrekken, omhoog gaat met 39 euro. Daarmee is een kleine 400 miljoen euro gemoeid.

De maatregelen zijn nodig omdat, ondanks de aantrekkende economie, de koopkracht voor een aantal inkomensgroepen achterblijft. Onder meer ouderen en kleine zelfstandigen ondervinden financieel nadeel van het nieuwe zorgstelsel dat volgend jaar ingaat. Om die reden wil het kabinet de fiscale ouderenkorting verhogen, maar dinsdag worstelden de ministers nog met de precieze omvang.

De koopkrachtmaatregelen zijn voor het kabinet ook nodig om de belofte in te lossen dat er iets extra’s gedaan zou worden voor middeninkomens. Die inkomensgroep heeft de afgelopen jaren veel te lijden gehad door de bezuinigingen van het kabinet. De verlaging van de WW–premie pakt vooral goed uit voor middeninkomens en hogere inkomens. Voor iemand met een brutojaarsalaris van 43.000 euro of hoger is het voordeel 166 euro per jaar.

Behalve de WW–premieverlaging besloot het kabinet ook al tot een extra tegemoetkoming van 100 miljoen euro in de kosten van kinderopvang en tot de afschaffing van het lesgeld voor 16– en 17–jarigen (150 miljoen euro). Ook het bevriezen van de benzineaccijns in 2006 werd al eerder bekend (100 miljoen euro). Verder was al duidelijk dat het kabinet een verhoging met 52 euro van de energienota, als gevolg van de uit de hand gelopen stimuleringsregeling voor groene stroom, compenseert.

Het pakket maatregelen wordt betaald uit belastingmeevallers die het gevolg zijn van de aantrekkende economie. Minister Zalm (Financiën) wil volgens ingewijden voorkomen dat het begrotingstekort volgend jaar hoger uitkomt dan 1,8 procent van het bruto binnenlands product.

Naast die meevallers krijgt het kabinet ook veel extra geld binnen door hogere aardgasbaten, als gevolg van de koppeling aan de sterk gestegen olieprijs. Dat geld gaat vooral naar onderwijs en milieu.

Binnen het CDA leeft de wens om een deel van de aardgasbaten van in totaal 3 miljard euro rechtstreeks terug te geven aan de burger, hoewel dat tegen de strikte bestedingsafspraken van dat geld ingaat. Volgens die afspraken gaat 60 procent van de aardgasbaten naar de verdere aflossing van de staatsschuld en de rest naar het zogenoemde FES–fonds, waaruit enkel investeringen voor versterking van de economische infrastructuur mogen worden betaald.

Vakcentrale FNV is niet tevreden over de tot dusver uitgelekte koopkrachtmaatregelen. Die zouden niet meer opleveren dan koopkrachtbehoud. Vice–voorzitter T. Heerts wijst erop dat tijdens het Voorjaarsoverleg met sociale partners door het kabinet een stevige koopkrachtverbetering is toegezegd. „Wij zijn niet gek. De offers voor onze steun bij hervorming van de WAO en WW en een paar jaar loonmatiging, moet zich uitbetalen in klinkende munt".