De reacties op zijn recente bedreigingen aan het adres van Nederlanders zijn een teken aan de wand voor wat betreft de verdwijnende angst voor de man die ooit met ijzeren hand het land bestuurde. „Bouterse moet zich koest houden”, zo waarschuwde minister Siegfried Gilds van Justitie en Politie.

Het lijkt wel of Bouterse bang is dat hij in de vergetelheid raakt. Want terwijl politiek Nederland momenteel wel andere dingen aan het hoofd heeft en er al tijden met geen woord over de wegens drugshandel veroordeelde voorzitter van de oppositionele Nationale Democratische Partij (NDP) gerept is, haalde hij vorige week tijdens een bijeenkomst van zijn partij stevig uit.

Nederlandse mariniers zouden een jungletraining in Suriname als dekmantel gebruiken om hem in de kraag te kunnen vatten. De angst zit er bij Bouterse kennelijk goed in. En hoewel hij in het verleden heeft bewezen in dergelijke situaties rare sprongen te kunnen maken, ligt vrijwel niemand nog wakker van zijn dreigementen.

Minister Ronald Assen van Defensie zegt de uitlatingen van Bouterse voor kennisgeving te hebben aangenomen. Hij wordt nauwlettend in de gaten gehouden, maar van enige bezorgdheid is nauwelijks sprake.

Minister Gilds ging een stapje verder en kondigde aan dat onderzocht wordt in hoeverre Bouterse juridisch kan worden aangepakt na zijn uitspraken. Want zelfs Bouterse moet in het democratische Suriname van vandaag op zijn tellen passen. Kortom, de vinger wordt aan de pols gehouden en meer is zeer waarschijnlijk ook niet nodig.

Want Bouterse anno 2002 is een andere Bouterse dan twintig jaar geleden, toen hij alle touwtjes strak in de hand hield en er niet voor terugdeinsde tegenstanders op te sluiten of uit de weg te ruimen.

Minister Gilds voegde er nog fijntjes aan toe dat het onderzoek naar de Decembermoorden van 1982, waarbij vijftien tegenstanders van Bouterse om het leven werden gebracht, gestaag vordert. Momenteel worden in Nederland door een Surinaams onderzoeksteam getuigen gehoord en binnenkort gaan Nederlandse experts op Surinaamse bodem forensisch onderzoek doen. Voor Bouterse slecht nieuws, omdat hij als hoofdverdachte wordt gezien.

De paranoïde houding van Bouterse is enigszins begrijpelijk. Hij heeft het gevoel dat de hele wereld, en Nederland in het bijzonder, zich tegen hem heeft gekeerd. Hij kan al jaren het land niet uit vanwege het internationale opsporingsbevel. Volgens mensen in zijn directe omgeving frustreert dat de NDP-voorzitter enorm. Als dan ook nog eens mariniers van de in zijn ogen belangrijkste vijand binnen de grenzen van Suriname oefeningen in de jungle gaan houden, dan ga je al snel vrezen dat er meer aan de hand is.

Het is echter wel erg naïef om te veronderstellen dat Nederland de vingers zou willen branden door in het buitenland een militaire actie op touw te zetten, wat internationaal ongetwijfeld veel kritiek zou opleveren. Bovendien wordt politiek Den Haag nu bestuurd door een demissionair kabinet, wat een dergelijke operatie al helemaal onwaarschijnlijk maakt. Er zijn momenteel belangrijkere zaken die Nederland af te wikkelen heeft. Bouterse overschat zichzelf door te stellen dat men hem koste wat het kost wil uitschakelen.

Het heeft er veel weg van dat hij doelbewust weer eens de aandacht op zichzelf vestigt door zijn achterban te doen geloven dat Nederland nog altijd op jacht is naar hem. Een politieke stunt die hij goed kan gebruiken, want als parlementariër in de Nationale Assemblee komt hij nauwelijks tot opmerkelijke daden. Bovendien een stunt waarmee hij het vooral bij zijn eigen kiezers sterk levende gevoel van nationalisme aan wil wakkeren.

Bouterse kan voorlopig gerust zijn, zo bevestigde ook minister Assen. Want een arrestatie door Nederland is niet aan de orde. Hij zou zich meer zorgen moeten maken over het lopende onderzoek naar de decembermoorden. Want als dat negatief voor hem uitpakt, is de ex-dictator ook in eigen land niet meer veilig en zou hij de rest van zijn leven wel eens achter de tralies kunnen doorbrengen.