Commotie in Tholen na afscheidsdienst
Kritische opmerkingen van de hervormde predikant ds. J. Lohuis over democratie zijn slecht gevallen bij diverse politieke partijen in Tholen. Algemeen Belang Tholen (ABT) overweegt een gang naar de rechter. Het college van burgemeester en wethouders heeft inmiddels unaniem afstand genomen van de uitlatingen. Wel zegt het college geen verdere maatregelen te nemen.
Ds. Lohuis deed zijn uitspraken twee weken geleden bij zijn afscheid van de hervormde gemeente van Scherpenisse. De predikant doet volgende week intrede in Harskamp.
Uit een verslag van de dienst in De Eendrachtbode, een Thools weekblad, blijkt dat de predikant gezegd zou hebben tegen het democratische bestel te zijn. „De overheid is Gods dienares, maar ik ben tegen een democratie. Het is mijn diepste overtuiging dat de democratie een uitvinding van de duivel is. Wij moeten immers door God geregeerd worden. Het verlangen is dat er weer iemand als een Willem van Oranje opstaat, die de democratie gaat verjagen zodat er een theocratie zal komen en God alleen verheerlijkt worde.”
Fractievoorzitter J. J. P. A. Boulogne van Algemeen Belang Tholen meent dat kritiek op de democratie „eigenlijk niet kan. Lohuis meent dat de vrijheid weg moet die we in dit land hebben.” ABT, met vijf raadsleden een van de grotere fracties in Tholen, besluit op korte termijn of ze de kwestie voor de rechter brengt.
De fractievoorzitter is daarnaast kritisch over de rol van wethouder W. van Kempen, die namens het college van B en W de dienst bijwoonde. „Wij vinden dat het college achteraf de dienst had moeten evalueren en een gesprek met de dominee had moeten aangaan over grenzen aan de vrijheid van meningsuiting.” Boulogne vindt dat nodig, omdat kerkgangers de woorden van de predikant in zijn ogen slikken als zoete koek.
D66-woordvoerder J. van den Donker reageert schriftelijk en noemde ds. Lohuis een vertegenwoordiger van de ”Tholiban” en iemand met een vergiftigd gedachtegoed.
Volgens hoofdredacteur W. Heijboer van De Eendrachtbode, het weekblad dat de kwestie aanzwengelde, leveren de uitspraken „uitzonderlijk veel” reacties op. „Vorige week hadden we zes ingezonden brieven, deze week drie. De teneur is eensgezind afwijzend.”
Wethouder Van Kempen heeft inmiddels laten weten dat hij de maandag na de kerkdienst het voorval heeft gemeld bij de burgemeester. Toen werd volgens hem besloten dit te bespreken in een vergadering zodra het voltallige college weer terug was van vakantie. „Beide collega–politici waren dus een beetje voorbarig”, aldus Van Kempen. „Natuurlijk was ik geraakt door de uitlatingen van de predikant, maar als je als gast aanwezig bent bij een kerkdienst dan is het ongepast om commentaar te leveren en dat heb ik dan ook niet gedaan”.
Volgens Van Kempen kon het college zich in deze zienswijze vinden. Wel nemen de bestuurders uitdrukkelijk afstand van de uitlating, maar zien ze geen reden om maatregelen te nemen tegen de predikant. „We hebben hier te maken met vrijheid van meningsuiting en dat hebben we te respecteren”.
„De uitlatingen van de predikant zijn de verantwoordelijkheid van de kerkenraad. Het college schrijft de raad dan ook een brief waarin we onze mening kenbaar maken met een uitnodiging voor een gesprek”, aldus de wethouder.
Ds. Lohuis was dinsdagmorgen niet bereikbaar voor een reactie. De kerkenraad van de hervormde gemeente van Scherpenisse wil niet reageren.