De betrokken landen zijn verantwoordelijk voor meer dan 40 procent van de mondiale uitstoot.

Het pact, Asia-Pacific Partnerschip for Clean Development and Climate geheten, bundelt vooral tegenstanders van het zogeheten Kyoto-verdrag. Dat internationale verdrag voorziet erin dat de uitstoot van industrielanden in 2012 gemiddeld 5 procent lager moet zijn dan de uitstoot in 1990.

Van de vijf betrokken landen heeft alleen Zuid-Korea een handtekening gezet onder het verdrag van Kyoto. De VS en Australië gelden als tegenstanders van de Kyoto-regels omdat deze de nationale economieën zouden schaden. Bovendien zouden opstomende economieën als China en India ten onrechte worden uitgesloten van de Kyoto-eisen. Het nieuwe pact, waaraan de afgelopen maanden in het geheim is gewerkt, moet gelden als een alternatief voor Kyoto. De overeenkomst heeft bovendien betrekking op de jaren na 2012.

De Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Zoellick, en de Australische minister van Buitenlandse Zaken, Downer, zeiden gisteren dat de initiatiefnemers met het nieuwe pact niet de concurrentie willen aangaan met het Kyoto-verdrag. Zoellick noemde het nieuwe verdrag „complementerend.” Het nieuwe partnerschap gaat zoeken naar „praktische oplossingen” voor de milieuproblemen.

De vijf landen hebben in hun overeenkomst geen percentages of streefdata opgenomen. Ze richten zich vooral op de (gezamenlijke) ontwikkeling van nieuwe energiezuinige technologieën. Vaste percentages zijn een gruwel in de ogen van de Amerikaanse president Bush, die negatieve economische gevolgen voor onder meer de olie-industrie vreest.

De vooruitgang moet in de ogen van Washington en Canberra vooral komen van de ontwikkeling van nieuwe technologieën en een grotere inzet van duurzamere energiebronnen zoals wind en water. Dergelijke nieuwe technieken kunnen dan weer worden geëxporteerd naar naties als India en China, die zich momenteel ontpoppen als economische grootmachten.

Een woordvoerster van het ministerie van VROM had gisteren, toen bekend werd dat het pact in de maak was, al laten weten dat Nederland het toejuicht, omdat het niets afdoet aan het huidige Kyoto-verdrag en de vervolgonderhandelingen. Het nieuwe pact zal de bestaande afspraken „niet bijten” en het klimaat „met meer actie” alleen maar verder vooruithelpen, aldus VROM.

Klimaatwoordvoerder H. Altevogt van Greenpeace Nederland noemde het plan gisteren een „redelijk gevaarlijk initiatief.” Het gevaar schuilt volgens hem vooral in het ontbreken van percentages.