Buitenland

Beeld over Moslim Broeders klopt lang niet altijd

Islamitisch fundamentalisme: Wat is waarheid? Na de aanslagen in Londen en Sharm al-Sheikh zijn er weer velen die een verband leggen met de islam en met islamitisch fundamentalisme, ook wel politieke islam genoemd. Natuurlijk spelen islamitische sentimenten een rol, maar niet alles klopt wat daarover in de westerse media wordt bericht.

Drs. C. Hulsman
26 July 2005 11:26Gewijzigd op 14 November 2020 02:47

Volgens de Amerikaanse zender CNN zou Mohammed el-Amir Atta, advocaat en vader van een van de terroristen die de aanslagen op 11 september 2001 pleegden, hebben gezegd dat hij meer aanslagen zou willen zien zoals die in Londen. Volgens CNN zou Atta ook hebben verklaard dat dit het begin is van „een vijftigjarige religieuze oorlog waarin er meer strijders zullen zijn zoals zijn zoon.” CNN beweert dat Atta 5000 dollar voor het interview zou willen hebben, omdat hij dat bedrag zou kunnen doneren voor een nieuwe aanslag.

Het CNN-verhaal wekt de indruk dat extremisten in Egypte openlijk tot geweld kunnen oproepen. Dat is merkwaardig, omdat juist mensen uit de Moslim Broederschap en uit de radicale Gama’at al-Islamiya de aanslagen in Sharm al-Sheikh en Londen hebben afgewezen.

Veel schrijvers in de Egyptische media verwijten fundamentalistische moslims dat ze opportunistisch zijn, dat ze twee gezichten hebben. Een gezicht naar buiten dat geweld afwijst, terwijl ze in het geheim wel sympathie voor de daders koesteren. Dat opportunisme is goed mogelijk. Dat publiekelijk (onder iemands eigen naam) tot terrorisme wordt opgeroepen echter niet.

De beweringen van CNN deden al helemaal vreemd aan omdat Mohammed el-Amir Atta op een persconferentie in september 2001 heeft gezegd zich niet te kunnen voorstellen dat zijn zoon bij een terreurdaad betrokken was. Hij wees toen de aanslag op het World Trade Center in duidelijke bewoordingen af.

Hoe kan iemand die terrorisme in september 2001 afwees andere aanslagen toejuichen? Arab West Report, een in Caïro gevestigde organisatie die onderzoek doet naar de media, trok dit na en vond dat de betreffende CNN-verslaggever helemaal geen interview met Mohammed el-Amir Atta heeft gehad.

Hij wilde een interview, maar werd door Atta afgewezen omdat hij na de grote persaandacht in 2001 geen pers meer wilde zien. „Ik heb niets meer aan mijn woorden van toen toe te voegen”, vertelde hij. Atta zegt dat CNN de in zijn mond gelegde uitspraken heeft verzonnen. Atta zegt ook dat hij de aanslagen in Londen en Sharm al-Sheikh verwerpt en CNN nooit om geld voor een interview heeft gevraagd.

Volkhard Windfuhr, voorzitter van de buitenlandse persorganisatie in Caïro, noemt dit CNN-rapport een „sensationele, politiek gekleurde vervalsing, die de vele vooroordelen in de Arabische wereld tegen westerse media alleen maar versterkt.”

Veel Egyptische media verwijten de Moslim Broederschap een dubbele meetlat te hanteren. Er wordt ook sterk aan getwijfeld of de Moslim Broeders wel echt zo democratisch zijn als ze beweren. Moslim Broeders roepen dat de islamitische wetgeving in Egypte moet worden ingevoerd. „Maar ze geven niet aan hoe ze dat willen doen”, zegt Amr el-Masri, een journalist die gelooft dat als de Moslim Broederschap aan de macht zouden komen, deze zich opstelt als de ”beschermer van het ware geloof”. „Dat laat dan weinig ruimte voor andersdenkenden.”

Amr el-Masri schat dat de Moslim Broeders niet zo’n erg grote aanhang in Egypte hebben. Er wordt vaak gezegd dat, als de verkiezingen werkelijk vrij zouden zijn, ze mogelijk 30 procent van de stemmen zouden kunnen halen. Moslim Broeders zijn goed georganiseerd en besteden geld aan sociale projecten als ziekenhuizen die voor weinig geld diensten verrichten. Daarmee hebben ze in arme delen van Egypte veel goodwill gecreëerd.

Aan de andere kant is er zo veel wantrouwen ten aanzien van hun politieke doeleinden, dat dat weer veel mensen afstoot. Moslim Broeders verwijten de Egyptische overheid te nauwe banden te onderhouden met het verdorven Westen, terwijl ze ook zelf gesprekken met hoge Amerikaanse functionarissen niet uit de weg gaan.

Moslim Broeders maken gretig gebruik van een wijdverspreid geloof dat anti-islamitische machten in het Westen de islam kapot willen maken. Een van de hoofddaders is in hun ogen de Amerikaanse overheid, maar ook sommige westerse media geven volgens hen een vals beeld van de islam in Egypte. Sommige westerse media werken dit beeld door hun rapportage overigens wel in de hand. Ze bevestigen de in Egypte al breed verspreide opvatting dat het Westen toch niet te vertrouwen is en dus moet en kan volgens de Moslim Broederschap het antwoord alleen nog maar in de politieke islam worden gezocht, een oplossing waar veel andere moslims in Egypte beslist niet gelukkig mee zijn.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer