Terugtrekken uit de Gazastrook is economisch en militair bezien inderdaad de beste oplossing, stelt Bert de Bruin in reactie op Alfred Muller. Of het ontmantelen van de nederzettingen ook rust zal brengen in de Palestijnse gebieden is echter de vraag. Daarvoor is er te veel verdeeldheid en corruptie. De zelfmoordaanslag in Netanya van vorige week en de voortdurende beschietingen, door Palestijnse terroristen vanuit de Gazastrook, met Qassam-raketten van dorpen en steden in Israël zelf zijn volgens de tegenstanders van Ariel Sharon een teken dat Israël zich uit Gaza laat verjagen en dat de terroristen voor hun wandaden beloond worden.

Voorstanders van Sharons terugtrekkingsplan brengen daar, in mijn ogen op overtuigende wijze, tegen in dat de aanvallen laten zien dat een Israëlische aanwezigheid in de gebieden Israël geen veiligheid biedt, ja zelfs kwetsbaarder maakt.

Alfred Muller heeft gelijk als hij zegt dat zowel de militaire als de religieuze argumenten die gebruikt worden om een Israëlische terugtrekking uit de Gazastrook aan te vallen verre van onweerlegbaar zijn.

Ik moest bij het lezen van zijn artikel denken aan prof. Mordechai Cogan, die onlangs in het dagblad Ha’aretz duidelijk maakte dat zij die Gaza als onlosmakelijk deel van de landbelofte zien de Bijbel selectief lezen. Immers, ook koning Salomo droeg gebieden van het land aan niet-joden over, zonder dat iemand zich daar druk over maakte: „Het bezit van gebieden in Eretz Israël door het joodse volk is altijd een weerspiegeling geweest van de politieke en militaire omstandigheden van de periode.”

Helaas deel ik Mullers voorzichtige optimisme wat betreft „de morgen na de terugtrekking” niet. Dat neemt niet weg dat ook ik Sharon van harte steun in zijn pogingen Israël uit Gaza terug te trekken.

Volgens mij zijn de belangrijkste argumenten die vóór Sharons plan -en voor een einde van de bezetting van grote delen van Judea en Samaria (de Westoever)- pleiten politiek-diplomatiek en economisch.

Last
Weinig realistische Israëlische politici en diplomaten koesteren de illusie dat de bezetting eeuwig kan voortduren. In de hedendaagse werkelijkheid is diplomatieke legitimiteit en samenwerking niet minder belangrijk dan pure militaire kracht. Een heuse, goed afgebakende, internationaal erkende en goed te beveiligen grens is meer waard dan een groot deel van de nederzettingen, die vaak moeilijk te verdedigen zijn en het vrijwel onmogelijk maken om de ingangen naar Israël hermetisch te beveiligen.

De nederzettingen vormen ook een economische last voor de joodse staat. Als gevolg van de enorme beveiligingskosten, disproportionele investeringen in de infrastructuur en diverse subsidies zijn de overheidsuitgaven per hoofd van de bevolking voor de nederzettingen veel groter (in sommige statistieken tussen de 20 en de 50 procent) dan die voor de rest van Israël, inclusief achterstandsgebieden.

Een teugtrekking uit Gaza zal de internationale positie van Israël versterken. Dit zal, samen met een lastenverlichting voor de Israëlische economie, voor een economische opleving kunnen zorgen die alle Israëliërs ten goede kan komen. Er zijn verschillende terreinen waarin de joodse staat gauw structureel moet gaan investeren om onherstelbare schade te voorkomen: onderwijs, gezondheidszorg, sociale zorg, criminaliteitsbestrijding, wegenbouw en waterbeheer.

Twee jaar geleden nam Sharon voor het eerst publiekelijk het woord bezetting in de mond, en hij zei dat de bezetting slecht is voor Israël. Alhoewel het aannemelijk is dat hij naast het landsbelang ook persoonlijke -juridische- belangen op het oog had toen hij het Gaza-terugtrekkingsplan te berde bracht, lijkt het erop dat hij voor honderd procent gelooft dat uitvoering van het plan het belang van de joodse, democratische staat Israël dient.

Voor de meeste voorstanders van en Israëlische terugtrekking uit Gaza maakt het niet echt uit wat Sharon -ooit een zo formidabele tegenstander van links Israël en de held en mecenas van de kolonisten- ertoe bracht om zijn plan te lanceren, zolang hij er maar in slaagt het uit te voeren.

Toekomst onzeker
Alfred Muller is in mijn ogen erg optimistisch waar het gaat om de toekomst na het terugtrekkingsplan. De kans dat de Palestijnse Autoriteit erin zal slagen orde op zaken te stellen binnen de Gazastrook lijkt me niet erg groot: de islamistisch-nationalisten zijn te sterk, Abu Mazen ervaart te veel tegenstand onder zijn eigen politieke achterban, en de Palestijnse Autoriteit is te corrupt om goed te kunnen functioneren.

Ook het concept ”land voor vrede” is bijna te mooi om levensvatbaar te zijn, tenzij je van vrede niet meer dan een simpele wapenstilstand verwacht. Er is meer dan het afstaan van land nodig om heuse vrede te maken.

Toch steun ik Sharon van harte zolang hij de enige lijkt te zijn die het terugtrekkingsplan kan realiseren. Om het even wat er aan de Palestijnse scheidslijn van het conflict gebeurt, Israël is nog meer dan de Palestijnen gebaat bij wat Amos Oz heel mooi als een pijnlijke echtscheiding beschreef.

Wanneer beide kanten -de een meer dan de ander met hulp van buitenaf- een beetje tot zichzelf zijn gekomen, kan er misschien over hechte Palestijns-Israëlische samenwerking op bepaalde gebieden worden gesproken. Voorlopig zou een uitweg uit de huidige impasse -een dagelijkse nachtmerrie voor vrijwel alle betrokkenen- al een hele stap vooruit zijn. De terugtrekking uit Gaza kan daarbij helpen.

De auteur woont in Israël en is historicus, gespecialiseerd in de geschiedenis van het Midden-Oosten en in de moderne joodse geschiedenis.