Het was nog nooit vertoond dat een fractie van meer dan acht nieuwelingen zijn draai moest zien te vinden aan het Binnenhof. Maar wie dezer dagen gaat kijken in de Kamer, kan niet om de vele LPF’ers heen, die zenuwachtig zoeken naar plekken en procedures. Als toeristen werden ze vorige week donderdag rondgeleid in de voor hen volslagen onbekende omgeving.

Ervaren politici en verwonderde journalisten mogen er lacherig over doen, inmiddels groeit wel het besef dat het hier gaat om de tweede partij van Nederland. Met zijn 26 zetels vormt de LPF een niet te negeren machtsblok. Bovendien compenseren de LPF’ers hun tekort aan politieke ervaring met een fikse dosis maatschappelijke ervaring en een stevige scheut academische vorming.

Fractievoorzitter Mat Herben maakt dezer dagen indruk met zijn optreden in de formatie. Als een volleerd strateeg stuwt de voormalige Defensie-woordvoerder het proces in de richting van zijn felbegeerde centrumrechtse kabinet. Ontspannen en zelfverzekerd eist hij via de media een centrale rol op. Of het nu gaat om de benoeming van een nieuwe Kamervoorzitter of om wie premier moet worden.

Meteen na de tragische dood van Fortuyn trad Herben binnen zijn partij naar voren om rust en eenheid in de geschokte gelederen te bewaken. Dat de LPF sindsdien niet als een zeepbel uiteenspatte, is in belangrijke mate zijn verdienste. Vanbinnen heftig geëmotioneerd, maar naar buiten toe steeds weloverwogen leidde hij de partij met discipline van een radiostilte naar de verkiezingen.

Daarbij benadrukte Herben dat Fortuyn ook na zijn overlijden lijsttrekker bleef. Als woordvoerder van de leider benadrukte hij dat „een stem op Pim” zou leiden tot andere politiek. In zijn reactie op de verkiezingsuitslag duidde Herben Fortuyn aan als „de goede herder” en zwoer hij trouw aan diens gedachtegoed. Als nieuwgekozen fractieleider zei hij Fortuyns boeken te kunnen dromen.

Ook de andere vertegenwoordigers van de lijst-Fortuyn willen het politieke handwerk gaan verrichten „in de geest van Pim.” Joao Varela , de 27-jarige vice-fractievoorzitter voor interne aangelegenheden, ziet in Fortuyn zijn geestelijk vader, die hem als jonge allochtoon van Kaapverdiaanse afkomst het kamerlidmaatschap schonk. In de Kamer wil hij zich namens de LPF met het vreemdelingenbeleid bezighouden.

De 68-jarige Ferry Hoogendijk , doctor in de politicologie, is vice-fractievoorzitter voor externe aangelegenheden. Als ex-VVD’er brengt hij veel ervaring in de LPF-fractie. In 1982 bedankte hij voor de eer om staatssecretaris te worden, omdat hij op een ministerschap had gerekend. Jarenlang was hij hoofdredacteur van Elsevier. Vlak voor zijn verkiezing handelde hij in kunst. Vanuit de Kamer wil hij het onderwijs herstellen.

Een ander LPF-kopstuk met politieke ervaring is de 69-jarige Jim Janssen van Raaij . Achttien jaar lang zat hij voor het CDA in het Europees Parlement. Om die reden schoof Herben hem naar voren voor het kamervoorzitterschap, waarover volgende week wordt gestemd. Janssen van Raaij wordt door medestanders op handen gedragen, tegenstanders noemen hem echter een eersteklas querulant.

Ook fractiesecretaris Bernard Eerdmans (31) brengt wat politieke ervaring in. In 1995 en 1996 werkte hij als medewerker voor de CDA-Tweede-Kamerfractie. Hij zat in de redactie van het CDA-Magazine en probeerde bij die partij ook kandidaat-kamerlid te worden. Voor zijn verkiezing was hij secretaris van de burgemeester van Rotterdam. Eerdmans is doctorandus in de bestuurskunde.

Academische titels zijn vooral de vinden voor de namen van een handvol LPF-kamerleden die de gezondheidszorg van binnenuit kennen. De 62-jarige fysioloog Vic Bonke bijvoorbeeld, die rector magnificus was aan de Universiteit Maastricht. Verder zitten in de LPF-fractie de 56-jarige cardioloog Fred Dekker , de 65-jarige anesthesist Milos Zvonar en de 43-jarige longarts Gerlof Jukema .

De LPF-fractie kent ook zijn zorgenkinderen. Zo is daar de 55-jarige Cor Eberhard , die veel geld verdiende met de exploitatie van sekssites en die al dreigde een eenmansfractie te zullen vormen als iemand daarvan een probleem zou maken. En er is Hans Smolders (41) , die niet meer op het partijkantoor mocht komen, omdat hij de 20-jarige kandidate Irene Patelic -beter bekend als Miss Nederland- met avances had benaderd.

De fractie bestaat overigens voor het overgrote deel uit mannen op leeftijd. In hun nette maatpakken zullen zij zonder meer een bijdrage leveren aan het uitwendige gezag van de politiek. Ook de vrouwen in de fractie -de Marokkaanse Firoes Zeroual en tv-redactrice Philomena Bijlhout - zijn doorgaans netjes gekleed. Punt is echter dat het er voorlopig maar twee van de 26 zijn.

Dat komt doordat de nummer vier van de kieslijst, de 43-jarige Winny de Jong , nog altijd niet heeft aangegeven of zij in de Kamer wil of niet. Sinds de dood van Fortuyn is zij een zenuwinzinking nabij. Door die gemoedstoestand, die mede het gevolg is van bedreigingen aan haar eigen adres, verspeelde zij al het partijleiderschap.

Wie zeker niet in de Kamer zullen komen, hoewel wel verkozen, zijn de 43-jarige luitenant-kolonel André Peperkoorn en de 46-jarige bedrijfseconoom Léon Geurts . Eerstgenoemde wil niet vanwege de bedreigingen, laatstgenoemde haakte af nadat bekend was geworden dat hij zich ten onrechte als doctorandus presenteerde.

Omdat noch mevrouw De Jong, noch de heren Peperkoorn en Geurts officieel bij de griffie van de Tweede Kamer hebben gemeld dat zijn hun zetel niet zullen innemen, kunnen donderdag slechts 23 LPF’ers worden beëdigd. De andere drie zullen waarschijnlijk volgende week volgen.

De grote krachtproef voor de LPF is begonnen. De fractie moet zich nu gaan omringen met medewerkers en ander personeel. En zij moet verder met de formatie. Mocht die succesvol eindigen, dan zullen hooguit drie of vier fractieleden doorschuiven naar het kabinet. De LPF wil ministers vooral van buiten aantrekken.