Ombudsman wil onderzoek naar fraude verkiezingen
Justitie in Amsterdam moet een gedegen onderzoek instellen naar mogelijke fraude tijdens de verkiezingen voor de gemeente- en de stadsdeelraad in Amsterdam-Zuidoost (Bijlmer) in maart van dit jaar. Het voornaamste doel van het onderzoek is om te voorkomen dat mensen het gevoel krijgen dat onregelmatigheden in de doofpot worden gestopt.
Dat schrijft de gemeentelijke ombudsman N. Salomons in een advies aan burgemeester Cohen. Na de verkiezingen in maart vroegen zeker vier partijen in de deelraad Zuidoost om een onderzoek. Salomons verwacht dat justitie de zaak zal seponeren, omdat fraude moeilijk te bewijzen is. Zij vindt dat een verkeerde beslissing, omdat naar buiten toe de indruk kan ontstaan dat er zaken onder het tapijt worden geveegd.
Overigens constateert ze zelf ook dat er weinig aanknopingspunten zijn om aan te nemen dat er sprake was van fraude, „hoewel het verloop van de verkiezingen niet vlekkeloos te noemen is.”
De geruchten over fraude staken om diverse redenen de kop op. Zo ontvingen bewoners van de flat Kikkenstein dubbele oproepkaarten, was er sprake van het ronselen van volmachten en beïnvloeding van kiezers door leden van politieke partijen, tot in het stemhokje toe.
Volgens Salomons waren de dubbele oproepkaarten een fout van de leverancier; een „incident” dat geen gevolgen had voor de stemming. Voor ronselen van stemmen vond ze geen bewijs. „Waarschijnlijk is er sprake geweest van overijverige leden van politieke partijen die hulp wilden bieden aan kiezers die daar behoefte aan leken te hebben.” Ook bij het stemmen via een volmacht lijkt niets misgegaan, hoewel Salomons het wel opvallend noemt dat er niet naar legitimatiebewijzen werd gevraagd. „Door dit standaard wel te doen, is de kans op malversaties vrijwel nihil.”
Salomons pleit voor de invoering van elektronisch stemmen in Amsterdam, omdat de belasting voor leden van de stembureaus sinds de verlenging van de openingstijden aanzienlijk is verzwaard. De kans dat door vermoeidheid concentratieverlies optreedt, dat leidt tot fouten bij het tellen, is aanzienlijk.
Tot nu toe stemt de kiezer in de hoofdstad nog steeds met het potlood, omdat verkiezingen vaak gecombineerd worden met referenda. De huidige generatie stemmachines is daar ongeschikt voor.