Deze voorspelling deed voormalig Amerikaanse gezant in Israël Martin Indyk maandag tijdens een persbijeenkomst in het Mishkenot Sha’ananim Nieuwscentrum in Jeruzalem.

„Ik betwijfel of de Palestijnse Autoriteit de capaciteit of de bedoeling heeft gezag uit te oefenen over de gebieden waaruit de kolonisten geëvacueerd zullen worden”, zei Indyk in verband met de geplande Israëlische ontruiming van nederzettingen in de Gazastrook, die over zes weken moet beginnen. „De situatie zal gaan lijken op wat er in de Iraakse hoofdstad Bagdad gebeurde na de val van Saddam Hussein, toen plunderaars toesloegen en landbezetters op grote schaal probeerden het gebied op te eisen.”

Hij acht het onwaarschijnlijk dat de door de Israëliërs opgebouwde tuinbouwgebieden zullen kunnen worden gebruikt ten behoeve van de Palestijnen. Wat overblijft van de Israëlische infrastructuur zal volgens hem waarschijnlijk maar korte tijd blijven bestaan.

De grote vraag is of het Palestijnse terrorisme weer zal opleven na het Israëlische vertrek uit de Gazastrook, aldus Indyk, die tegenwoordig directeur is van het Saban Centrum voor Midden-Oostenbeleid in het Brookings Research Instituut in Washington. Volgens hem zal het drie tot zes maanden rustig blijven na de terugtrekking. Hamas, de terreurorganisatie die de afgelopen jaren vele aanslagen in Israël uitvoerde, zal zich voorlopig bezighouden met politieke activiteiten. Wat er na die periode gebeurt, is volgens hem afhankelijk van de ontwikkelingen onmiddellijk na de terugtrekking.

Indyk vraagt zich af of de Palestijnse Autoriteit kans zal zien na het vertrek van de Israëliërs de macht over te nemen in de Gazastrook. De reden daarvan is dat er geen effectief veiligheidsappparaat bestaat. „De realiteit is dat in Gaza de macht nu in handen is van verschillende groepen, zoals Hamas, diverse krijgsheren, veiligheidschefs, gewapende bendes en smokkelgroepen. Ik geloof dat dit zo zal blijven. Ik geloof niet dat Gaza in complete chaos zal achterblijven, maar wel dat er wanorde zal ontstaan.”

Dennis Ross, voormalig Midden-Oostencoördinator onder de presidenten George Bush senior en Bill Clinton en momenteel verbonden aan het Washington Instituut voor Beleid in het Nabije Oosten, stelde dat de Islamitische Jihad er geen behoefte aan heeft zich aan het bestand te houden en Israëlische reacties zal proberen uit te lokken. Vervolgens zal het moeilijk zijn voor Hamas zich nog langer afzijdig van geweld te houden. Het doel van Hamas is de belangrijkste Palestijnse politieke groep te worden. Momenteel ziet Hamas zich als gelijkwaardige partner van de Palestijnse Autoriteit.

De Palestijnse leider Mahmud Abbas heeft het allesbehalve gemakkelijk. Toen hij begin dit jaar door de Palestijnen tot voorzitter van de Palestijnse Autoriteit werd gekozen, hadden de Palestijnen hoge verwachtingen van hem. Het optimisme dat in april nog aanwezig was onder de Palestijnse bevolking, is inmiddels grotendeels verdwenen. Maar het is volgens Ross niet te laat. „Het publiek hoopt nog steeds dat hij dingen kan veranderen en dat hij zijn beloften in kan lossen. Hij besloot zich in de Gazastrook te vestigen. Dat is een belangrijk teken dat hij de zaken op een andere manier wil aanpakken en dat hij daar de leiding over wil nemen.”

Ross gelooft ook dat de Palestijnen een belangrijke aansporing hebben om orde op zaken te stellen als Israël de Gazastrook heeft ontruimd. „Als Israël uit de Gazastrook is vertrokken, hebben zij de gelegenheid de wereld te tonen dat zij een eigen staat kunnen runnen. Des te beter ze dat doen, des te beter ziet de wereld dat ze een model hebben dat ook op de Westelijke Jordaanoever kan worden toegepast.”

Op de Westelijke Jordaanoever ontruimt Israël vier nederzettingen, maar het grootste gedeelte van dat gebied blijft nog in handen van de Israëliërs. Ross en Indyk zijn het erover eens dat verdere terugtrekking van Israël uit de Westelijke Jordaanoever bij voorkeur moeten geschieden in het kader van onderhandelingen met de Palestijnen. Indyk: „Anders wordt het nog: Land voor niets, zonder toezeggingen van de andere partij.”