Nederland is een van de weinige landen die een eigen imamopleiding krijgen. Met de ’eigen kweek’, die volgend jaar moet beginnen, wil het kabinet verdere immigratie van imams vanuit Marokko, Turkije of elders voorkomen.

Elders worstelen regeringen met de erkenning en de opleiding van islamitische geestelijken. „Het is moeilijk te definiëren welke training vereist is om imam te worden”, zei de Belgische onderzoeker Husson op de bijeenkomst. „Voor katholieken is het makkelijk: dat is over de hele wereld hetzelfde. Voor protestanten is het vaak per land goed geregeld.”

Directeur public relations El Zayat van de Federatie van Islamitische Organisaties in Europa grapte dat je in zijn geboorteland Egypte zelfs met de laagste rapportcijfers uit de klas nog imam kunt worden.

Ook de Franse professor Cesari (islamitische studies) wijst op de vele moeilijkheden met het vaststellen van wat een imam eigenlijk moet kunnen. Toch pleitte ze voor eigen imamopleidingen in Europa. „Overal in de westerse wereld hoor ik dezelfde klachten in de moskee: de imam begrijpt de jongeren niet. Met de imams uit Marokko, Turkije, Algerije en dergelijke halen we een erg nationale versie van de islam binnen. Die past niet bij de noden hier in Europa”, zei ze.

Vorig jaar gaf de Tweede Kamer in een motie aan dat er vanaf 2008 geen buitenlandse imams meer moeten worden toegelaten. De Nederlandse opleidingen kunnen de eerste imams in 2010 afleveren.

De Vrije Universiteit begint nog dit jaar met een eenjarige masteropleiding tot islamitisch geestelijk verzorger. De plannen van de Leidse en de Groningse universiteit werden eerder afgewezen, maar onder druk van de Kamer zullen ze een nieuwe kans krijgen.

Het is overigens de vraag of de verblijfsvergunning voor buitenlandse imams geweigerd kunnen worden met als reden dat ze geen Nederlandse opleiding hebben gevolgd. Dat is mogelijk in strijd met de vrijheid van godsdienst.