Straf voor doden Savanna hoger dan eis
De rechtbank in Den Haag heeft Sonja de J. (33) dinsdagmiddag wegens doodslag op haar dochter Savanna tot zes jaar cel en TBS met dwangverpleging veroordeeld. Daarmee legde de rechtbank de eis van het openbaar ministerie naast zich neer. Dat had drie jaar celstraf en TBS voor dodelijke mishandeling geëist.
Haar man Mario B. (27) kreeg twee jaar cel wegens het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel.
In tegenstelling tot het OM vindt de rechtbank dat De J. willens en wetens het risico heeft genomen dat Savanna zou overlijden door de mishandelingen op 20 september. De J. stopte uit boosheid een washandje in de mond van Savanna, opdat ze zou stoppen met schreeuwen. Ze bond de prop vast met verband, duwde het kind onder een bed en ging weg. Anderhalf uur later was Savanna dood.
De peuter was ernstig ondervoed: toen ze stierf was ze 3,5 jaar oud en woog ze nog geen 11 kilo. Uit verklaringen van hulpverleners en getuigen leidde het OM af dat Savanna vrijwel haar hele leven geestelijk en lichamelijk werd mishandeld door haar moeder. Mario B. deed dat de laatste maanden ook, onder druk van zijn vrouw. Savanna kreeg vaak voor straf geen eten.
Op basis van rapporten van het Pieter Baan Centrum (PBC) zwakte de officier van justitie de aanklacht af van doodslag naar zware mishandeling met de dood tot gevolg. Ze konden door psychische stoornissen niet weten wat ze deden, stelde justitie. Het PBC verklaarde Sonja en Mario sterk verminderd toerekeningsvatbaar. Sonja is zeer wantrouwend en agressief, Mario kan juist geen agressie tonen en is erg volgzaam, aldus het PBC-rapport.
Met de conclusies van het PBC is de rechtbank het eens. Ze geeft Sonja toch een hogere celstraf, omdat ze gelooft dat de vrouw ondanks de ziekte wel kon weten welke gevolgen haar handelingen konden hebben.
Sonja de J. moet snel naar een TBS-kliniek, na eenderde van haar straf, vindt de rechtbank. Mario is op zichzelf geen gevaar voor de samenleving, alleen als hij samen met Sonja voor kinderen moet zorgen. Hij kreeg geen TBS.
Sonja de J. en Mario B. zijn naar de mening van de rechters zo’n gevaarlijke combinatie voor kinderen dat zij Sonja liever niet weer zwanger van hem zien worden. De rechtbank zei ervan uit te gaan dat de TBS-instelling waar De J. terechtkomt, ervoor zorgt dat zij elkaar alleen ontmoeten als Sonja meewerkt aan maatregelen die zwangerschap voorkomen. Die maatregelen zouden ook moeten gelden als de vrouw ooit met verlof gaat.
Voor Savanna kreeg De J. al twee kinderen, die net als Savanna uit huis zijn geplaatst wegens mishandeling. Die kinderen zijn een paar jaar geleden toegewezen aan hun vader. Over het jongere halfzusje van Savanna, Rowena, krijgt Sonja de J. waarschijnlijk nooit meer het ouderlijk gezag terug, aldus de rechtbank. Mario heeft zich nooit als Rowena’s vader laten registreren.
Persofficier van justitie L. Schuijer noemde het „een heel uitgebreid vonnis over een ingewikkelde kwestie.” Volgens haar blijft het OM erbij dat voor doodslag niet genoeg bewijs bestaat. „Wij vinden dat deze verdachten onvoldoende konden beseffen dat hun handelen tot de dood van Savanna kon leiden.” Het is nog niet duidelijk of het OM in beroep gaat.
Advocaat J. van der Linden verwacht dat zijn cliënt Sonja de J. in hoger beroep wil tegen de uitspraak. De raadsman van Mario B., L. Karstanje, ziet geen grond voor appèl: zijn cliënt komt naar verwachting in januari vrij, na aftrek van het voorarrest.
Rechtbankvoorzitter R. Elkerbout gaf de politici die zich zeer negatief uitlieten over de eis van het OM, een uitbrander. Die zou te laag zijn, volgens onder anderen Tweede-Kamerlid Eerdmans (LPF). Elkerbout zei dat dergelijke kritiek voorafgaand aan een uitspraak ertoe kan leiden dat het publiek denkt dat rechters hun oordeel aanpassen aan politieke kritiek.